ĐT: 0939.923988
Thứ năm, 21-11-24 22:31:11
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Nâng tầm giá trị lịch sử

Báo Cà Mau (CMO) Trong kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, việc xây dựng căn cứ địa cách mạng có tầm quan trọng đặc biệt, nhằm tập kết các cơ quan đầu não và lực lượng kháng chiến. Ðồng thời, là nơi đứng chân và tổ chức chiến đấu, bảo vệ các cơ quan lãnh đạo, chỉ huy…

Cà Mau hiện có hai khu căn cứ Tỉnh uỷ đã được công nhận Di tích Lịch sử cấp tỉnh. Ðó là Căn cứ tại Lung Lá - Nhà Thể (toạ lạc tại xã Thạnh Phú, huyện Cái Nước) và Căn cứ tại Xẻo Ðước (toạ lạc xã Phú Mỹ, huyện Phú Tân). Nơi đây từng là trung tâm chỉ huy, mạch nối ý chí cách mạng giữa Ðảng với quân và dân địa phương, tạo sức mạnh nội lực để giải phóng dân tộc; hiện tại là niềm tự hào về truyền thống cách mạng của người dân Cà Mau.

Tuy nhiên, vì sự tồn tại để lãnh đạo, chỉ đạo xuyên suốt mặt trận kháng chiến giành thắng lợi hoàn toàn, căn cứ Tỉnh uỷ phải thường xuyên thay đổi vị trí khác nhau và hiện tại trong tỉnh vẫn còn nhiều nơi từng là khu căn cứ nhưng chưa được xác định cụ thể vị trí, thời gian… Thế nên, công tác biên soạn lịch sử Ðảng luôn được Ban Thường vụ Tỉnh uỷ đặc biệt quan tâm, chỉ đạo Ban Tuyên giáo phối hợp với các cơ quan có liên quan sưu tầm tài liệu, tổ chức toạ đàm với các nhân chứng lịch sử để lắng nghe, thu thập thông tin, góp ý để tỉnh đầu tư xây dựng công trình lịch sử.

Tượng đài chiến thắng Căn cứ Tỉnh uỷ tại Xẻo Ðước (xã Phú Mỹ, huyện Phú Tân).

Vào cuối tháng 5 vừa qua, Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ phối hợp Sở Văn hoá - Thể thao và Du lịch tổ chức buổi Toạ đàm lịch sử về “Các khu căn cứ Tỉnh uỷ Cà Mau thời kỳ kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ”, nhằm tiếp tục tổng hợp tư liệu lịch sử về các khu căn cứ Tỉnh uỷ đóng trong thời kỳ kháng chiến để làm rõ, xác định được một cách đầy đủ nhất những vị trí Tỉnh uỷ. Qua tham luận của các đồng chí lão thành cách mạng, nhân chứng lịch sử đã khẳng định Căn cứ Tỉnh uỷ tại Lung Lá - Nhà Thể và Căn cứ Tỉnh uỷ tại Xẻo Ðước là tồn tại lâu nhất và ghi dấu mốc lịch sử rõ nét nhất.

Tại Lung Lá - Nhà Thể, tháng 11/1940, đồng chí Trần Văn Thời, Bí thư Tỉnh uỷ Bạc Liêu (nay là hai tỉnh Cà Mau và Bạc Liêu) đã triệu tập Hội nghị Tỉnh uỷ mở rộng để nghiên cứu nghị quyết của Xứ uỷ, đánh giá tình hình địch, công tác chuẩn bị vũ trang của ta và kế hoạch khởi nghĩa. Hội nghị đã nhất trí chọn Hòn Khoai làm điểm mở đầu cho cuộc khởi nghĩa trong toàn tỉnh, đồng chí Phan Ngọc Hiển là người trực tiếp chỉ huy khởi nghĩa Hòn Khoai vào đêm 13/12/1940. Cuộc khởi nghĩa Hòn Khoai đã giành thắng lợi, trở thành điểm son trong khởi nghĩa Nam Kỳ năm 1940, ngày 13/12/1940 đã được chọn là ngày truyền thống cách mạng của Ðảng bộ, quân và dân tỉnh Cà Mau.

Vào thời điểm lịch sử khi Tổng thống Dương Văn Minh thay mặt chế độ Việt Nam cộng hoà tuyên bố đầu hàng Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam và quân giải phóng miền Nam Việt Nam, chính tại Căn cứ Tỉnh uỷ ở Xẻo Ðước, các đồng chí lãnh đạo chủ chốt Tỉnh uỷ Cà Mau cùng các cơ quan, đơn vị trực thuộc lại cấp tốc hành quân ra tiếp thu tiểu khu An Xuyên tại chợ Cà Mau vào ngày 1/5/1975.

Thu thập thêm thông tin nhằm làm cơ sở để phục dựng, tôn tạo hoàn chỉnh hai khu di tích Căn cứ Tỉnh uỷ tại Lung Lá - Nhà Thể và Căn cứ Tỉnh uỷ tại Xẻo Ðước, cũng như tiếp tục xây dựng, nâng cấp, tôn tạo các công trình lịch sử ở những nơi Tỉnh uỷ từng làm căn cứ, nhằm tạo thành bản đồ, những địa chỉ đỏ để giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ hôm nay và mai sau… Ðồng thời, cũng ghi nhận những đóng góp của các hoạt động bảo vệ an toàn cho căn cứ Tỉnh uỷ.

Nhân chứng lịch sử, ông Phạm Hữu Phương (Ba Trương), nguyên Phó giám đốc Ðài PT-TH Minh Hải, tham gia buổi toạ đàm.

“Khu Căn cứ Tỉnh uỷ ở Xẻo Ðước hoạt động an toàn, ngoài việc được đồng bào ra sức chở che, đùm bọc thì còn một nguyên nhân sâu xa nữa đó là hoạt động tích cực của Mã thám, một bộ phận “tuyệt đối bí mật” tại Thường trực Tỉnh uỷ Cà Mau gần suốt thời kỳ chống Mỹ. Cũng vì bí mật mà đến giờ này hoạt động Mã thám rất ít người biết đến. Nhiều nhân chứng lịch sử chứng minh sự đóng góp to lớn của Mã thám trong công cuộc chiến đấu giải phóng quê hương, đất nước vẫn chưa được ghi công, quan tâm chính sách đãi ngộ tương xứng đối với những chiến tích mà họ đã thầm lặng tạo nên những đường nét lịch sử chiến đấu vô cùng độc đáo trên quê hương Cà Mau anh hùng, trong đó có việc góp phần bảo vệ Khu Căn cứ Tỉnh uỷ tại Xẻo Ðước an toàn, nguyên vẹn”, ông Ðỗ Văn Nghiệp, Hội Khoa học lịch sử tỉnh, tham luận.

Nhà giáo Nhân dân - Tiến sĩ Thái Văn Long, Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử tỉnh, đề xuất tỉnh cần thành lập Ban chỉ đạo và tổ công tác tìm về các khu căn cứ Tỉnh uỷ Bạc Liêu trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và Tỉnh uỷ Cà Mau trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ để xác định vị trí, vai trò sự kiện, ý nghĩa lịch sử. Qua đó, phát động Nhân dân cung cấp chứng cứ, hiện vật, hồi ký... như với các di tích khác mà tỉnh đã và đang làm. Khi đã xác định đúng, chính xác địa điểm những nơi căn cứ Tỉnh uỷ đã đóng thì ít nhất cũng phải đặt bia ghi dấu tích và tưởng niệm những người đã mất để bảo vệ căn cứ Tỉnh uỷ. Ðồng thời, tỉnh sớm chỉ đạo cơ quan chức năng thiết lập hồ sơ đề nghị Thủ tướng Chính phủ công nhận Căn cứ Tỉnh uỷ Lung Lá - Nhà Thể và Căn cứ Tỉnh uỷ Xẻo Ðước là Di tích Lịch sử cấp quốc gia...

 

Mỹ Pha

 

Những "ngôi nhà cách mạng"

Thời chiến tranh chống giặc ngoại xâm, Cà Mau là căn cứ địa đặc biệt quan trọng đối với phong trào cách mạng cả nước. Từ thành thị đến làng rừng có rất nhiều địa điểm ghi dấu ấn, nay là di tích lịch sử cách mạng.

Chuyện xin giống cây vú sữa trồng ở Phủ thờ Bác

Tại Phủ thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh, xã Trí Lực, huyện Thới Bình (mọi người thường gọi thân thương là “Phủ thờ Bác xã Trí Lực”), hiện có cây vú sữa được nhân giống từ cây vú sữa của má Lê Thị Sảnh (Ấp 10, xã Trí Phải, huyện Thới Bình) gửi Tiểu đoàn 307 mang ra miền Bắc tặng Bác Hồ trên chuyến tàu tập kết năm 1954. Cây vú sữa này cũng đã cho trái từ mấy chục năm qua, khắc sâu thêm tình cảm thiêng liêng của người dân Cà Mau đối với Bác. Thế nhưng, chuyện xin cây vú sữa mang về trồng như thế nào và từ khi nào, cũng là thắc mắc của nhiều người.

Vụ thảm sát Cái Sắn qua lời kể của nhân chứng U100

Ông Phạm Văn Quang (Hai Quang), Chủ tịch Hội Khuyến học huyện Thới Bình, là người tâm huyết với công tác khuyến học, hầu như khóm, ấp nào trong huyện cũng có bước chân ông. Một hôm, ông phấn khởi điện cho tôi: “Chú biết có ông cụ này tuổi hơn 90, còn minh mẫn lắm, biết rất nhiều chuyện xưa của vùng đất Thới Bình, trong đó có vụ thảm sát ở Cái Sắn. Sắp xếp rồi chú đưa đi gặp cụ”.

Việt Nam trân trọng độc lập, phát triển bền vững

Tuyên ngôn Độc lập do Chủ tịch Hồ Chí Minh tuyên bố trước quốc dân, đồng bào và toàn thế giới ngày 2/9/1945 đã khẳng định Việt Nam là một quốc gia tự do, độc lập. Ở đó người dân có quyền sống, quyền tự do, quyền mưu cầu hạnh phúc… Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, đến nay chúng ta ngày càng có cơ sở vững chắc để khẳng định sự thật chúng ta đã trở thành nước tự do độc lập, người dân ngày càng ấm no hạnh phúc…

Tự hào 79 mùa thu lịch sử

Cách đây 79 năm, với thắng lợi Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Ðộc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ cộng hoà, ngày 2/9/1945 trở thành ngày Tết độc lập đầu tiên của Tổ quốc trong thời đại Hồ Chí Minh - thời đại của độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; Nhân dân ta từ thân phận nô lệ trở thành người làm chủ đất nước với ánh sáng chân lý của sự nghiệp cách mạng mà Bác Hồ và Ðảng ta soi đường, dẫn lối. Một mùa thu vạch ngang lịch sử, được lịch sử lựa chọn để đi vào bất tử.

Tri ân hai vị lãnh đạo nghĩa quân

Những ngày tháng Tám lịch sử, chúng tôi có dịp tháp tùng cùng Nhà báo Ðỗ Văn Nghiệp (Sáu Sơn), hiện là Chủ nhiệm Câu lạc bộ Kể chuyện lịch sử (do Bảo tàng tỉnh thành lập) về thăm, thắp hương tại Khu tưởng niệm hai lãnh đạo nghĩa quân, Ðỗ Thừa Luông - Ðỗ Thừa Tự (toạ lạc tại ấp Bùng Binh, xã Hoà Thành, TP Cà Mau) - Di tích lịch sử cấp tỉnh.

Món quà nghĩa tình tri ân mẹ

Thiêng liêng gì bằng Tổ quốc và mẹ. Mẹ đã cống hiến tuổi xuân, tài sản lớn nhất là chồng, là con cho Tổ quốc. Bằng tấm lòng tôn kính, cảm phục, việc xuất bản quyển kỷ yếu "Bà mẹ Việt Nam anh hùng tỉnh Cà Mau” thể hiện trách nhiệm và là món quà mang nặng nghĩa tình của Ðảng bộ và Nhân dân tỉnh Cà Mau gửi đến các Mẹ Việt Nam anh hùng (VNAH) còn sống, thay nén tâm hương dâng lên những mẹ đã khuất.

Chuyện về liệt sĩ nằm lại vùng đất lửa

Cách đây 5 năm, trong chuyến về nguồn cùng Tỉnh đoàn Cà Mau, đó là lần thứ 3 tôi được đặt chân đến Nghĩa trang Liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn (tỉnh Quảng Trị). Mang theo tấm lòng của người con miền Nam đến thắp nén tâm hương cho những vị anh hùng của Tổ quốc, như một sự tình cờ kỳ diệu, giữa hơn 10 ngàn ngôi mộ liệt sĩ nằm lại ở vùng đất lửa, đoàn chúng tôi bất ngờ tìm được một phần mộ đặc biệt. Ðó chính là nơi an nghỉ của Liệt sĩ Nguyễn Ngọc Xinh, quê tại xã Tân Lộc, huyện Thới Bình.

Những địa chỉ thiêng liêng

Trong 2 cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm, lớp lớp những người con Cà Mau lên đường đánh giặc, quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh. Ðể đổi lấy ngày độc lập, chỉ trên quê hương Cà Mau đã có 17.678 liệt sĩ, 16.467 thương binh, 2.510 Bà mẹ Việt Nam anh hùng, gần 17 ngàn người đang hưởng trợ cấp hằng tháng.

Làm đẹp địa chỉ đỏ

Trải qua hai cuộc chiến tranh ác liệt, xương máu của lớp lớp thế hệ ông cha đã thấm đẫm trên từng tấc đất quê hương. Ðể tưởng nhớ công ơn các anh hùng liệt sĩ, tại các xã, thị trấn trong huyện Ngọc Hiển đều xây dựng các đài tưởng niệm, nhà bia ghi danh liệt sĩ. Những công trình này vừa thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, vừa góp phần giáo dục truyền thống cách mạng vẻ vang của dân tộc cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau.