Sống xa nhà một thời gian, ngày ngày cứ ăn cơm hộp, cơm bụi, ăn những món xa lạ ở phố, tôi lại nhớ về mẹ cùng với những món ăn dân dã mà mẹ đã nấu. Ðó là món canh chua cá lóc, cơm nắm mo cau của ngoại, cá đồng kho, cà dầm tương... Nhưng tôi vẫn nhớ nhất là món ốc bươu xào khế của mẹ. Món ăn đậm đà chất chứa bao tình mẹ.
Sống xa nhà một thời gian, ngày ngày cứ ăn cơm hộp, cơm bụi, ăn những món xa lạ ở phố, tôi lại nhớ về mẹ cùng với những món ăn dân dã mà mẹ đã nấu. Ðó là món canh chua cá lóc, cơm nắm mo cau của ngoại, cá đồng kho, cà dầm tương... Nhưng tôi vẫn nhớ nhất là món ốc bươu xào khế của mẹ. Món ăn đậm đà chất chứa bao tình mẹ.
Mùa này, nước ngập mé ruộng, ốc bươu tha hồ tung tăng kiếm ăn. Chiều chiều, sau buổi làm đồng, mẹ mang về không biết bao nhiêu là ốc. Toàn những con ốc to, vỏ nhiều vân, mập ú. Ðổ ốc ra thau, rồi sau đó mẹ chọn một ít ốc để chế biến bữa tối cho gia đình. Còn lại mẹ cho hàng xóm mỗi nhà một ít.
Ốc vốn là món ăn dân dã, được xếp vào “thực đơn” các món ăn hương đồng cỏ nội, đậm đà tình quê hương, xứ sở và rất giàu chất dinh dưỡng. Qua bàn tay khéo léo của các bà nội trợ, từ con ốc bươu có thể chế biến thành nhiều món khác nhau. Món nào cũng có hương vị đặc trưng riêng, ăn một lần để nhớ mãi.
Có nhiều món ngon từ ốc bươu như ốc bươu hấp lá sả, lá chanh, ốc bươu nhồi thịt, bún riêu ốc... Nhưng chúng tôi thích nhất là món ốc bươu xào khế của mẹ. Bởi sau vườn nhà tôi có cây khế ngọt, trái ra lúc lỉu. Mỗi khi nấu canh, xào hay kho, chỉ cần ra vườn, vươn tay lên có thể hái vài trái khế múp míp, vàng ươm đỡ phải tốn công chạy ra chợ mua.
Nhìn thấy mẹ về đến đầu ngõ, lũ trẻ chúng tôi thường tíu tít chạy ra mừng rỡ. Chỉ cần mẹ đặt bao ốc xuống là bao nhiêu nỗi tò mò chúng tôi vỡ oà. Trong bao ốc có khi có con cua, con lươn, con ếch đồng. Nhưng nhiều nhất vẫn là ốc bươu. Nghe lời mẹ, chúng tôi mang ốc bươu ra sau nhà ngâm, làm sạch, để ráo nước. Sau đó, tôi hồi hộp chờ đợi mẹ chế biến món ốc để cả nhà có bữa cơm tối ngon lành, vui vẻ.
Nguyên liệu đầu tiên đó là vài củ hành khô đã lột bỏ vỏ, xắt mỏng thành từng khoanh nhỏ. Ướp thịt ốc với các loại gia vị, để trong vòng mười phút cho thấm tháp. Khế chua hái vào, cắt bỏ cạnh, thái khế thành từng lát mỏng giống hình ngôi sao, sao đó bóp khế cho bớt chua. Tía tô, hành lá thái nhỏ.
Mọi thứ đã chuẩn bị xong, nồi canh chua mẹ nhấc xuống khỏi bếp. Sau đó mẹ bắc chiếc chảo lên để phi hành, rồi cho ốc vào, đảo đều, vặn lửa to, ốc chín tới, cho khế vào xào, nêm nếm gia vị, năm phút sau tắt bếp. Mẹ rắc đều tía tô, hành lá và một ít tiêu lên chảo ốc. Cách trang trí đơn giản, nhưng trông ngon lành và đẹp mắt.
Cơm vừa chín tới cũng là lúc bố tôi đi làm đồng về, vừa đến đầu ngõ đã nghe mùi thơm nồng nàn của món ốc bươu xào khế, ba tôi cũng quên đi cái mệt mỏi cả ngày trên đồng sâu, nhìn chảo ốc bố trầm trồ khen mẹ. Ngày khép lại. Chúng tôi quây quần bên mâm cơm gia đình với tiếng cười giòn tan của mấy đứa em. Món canh chua cá lóc cay xè, đậm đà buồn thiu nằm chờ đợi, trong khi đó món ốc bươu xào khế vơi dần cùng với nồi cơm nóng.
Không riêng gì gia đình tôi, hầu như những gia đình khác trong xóm cũng rất thích món ốc bươu xào. Có nhà xào ớt, có nhà xào với lá chanh, lá sả, có nhà xào với sa tế... Và ốc bươu xào khế là món ăn dân dã, giàu dinh dưỡng, can-xi, chất đạm, chế biến đơn giản nhất.
Mỗi khi quây quần bên mâm cơm gia đình, chúng tôi ít khi tò mò về giá trị dinh dưỡng của từng món ăn đồng quê. Chỉ cần đó là món mẹ nấu, mẹ chế biến thì tất cả các món ăn đều ngon, giàu dinh dưỡng. Thịt ốc bươu giòn dai hoà với vị chua của khế, mùi thơm của lá tía tô, hành lá, vị cay xè của tiêu. Tất cả đều tạo nên hương vị hấp dẫn, khó cưỡng. Và nồi cơm gạo mới của mẹ cũng hết từ bao giờ./.
Thân Thị Thanh Trâm
Xem thêm bình luận