ĐT: 0939.923988
Thứ năm, 31-7-25 03:38:34
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Thằng “Bé Vàm” nhớ chú Tư Sâm

Báo Cà Mau Cuối năm 1974, sau khi cùng Nhà thơ Nguyễn Bá, Ðạo diễn điện ảnh Trần Thanh Hùng và một số cán bộ văn nghệ, báo chí Tây Nam Bộ hành quân hơn tháng ròng, cuối cùng chúng tôi cũng đến được Trung ương Cục miền Nam “R”. Trong quyết định của Ban Tuyên huấn khi đó ghi rõ, chúng tôi sẽ ra Bắc học chuyên môn dài hạn. Nhưng chiến trường hối hả, ngày toàn thắng cận kề. Ông Tư Ánh (tức Trần Bạch Ðằng) lúc đó lãnh đạo Ban Tuyên huấn R, phán một câu: Cán bộ đi công tác sẽ ra Hà Nội, sau đi thăm Liên Xô. Số trẻ còn lại sẽ học tại đây, chuẩn chi tiếp quản. Thế là tôi mắc kẹt lại R.

Cuối năm 1974, sau khi cùng Nhà thơ Nguyễn Bá, Ðạo diễn điện ảnh Trần Thanh Hùng và một số cán bộ văn nghệ, báo chí Tây Nam Bộ hành quân hơn tháng ròng, cuối cùng chúng tôi cũng đến được Trung ương Cục miền Nam “R”. Trong quyết định của Ban Tuyên huấn khi đó ghi rõ, chúng tôi sẽ ra Bắc học chuyên môn dài hạn. Nhưng chiến trường hối hả, ngày toàn thắng cận kề. Ông Tư Ánh (tức Trần Bạch Ðằng) lúc đó lãnh đạo Ban Tuyên huấn R, phán một câu: Cán bộ đi công tác sẽ ra Hà Nội, sau đi thăm Liên Xô. Số trẻ còn lại sẽ học tại đây, chuẩn chi tiếp quản. Thế là tôi mắc kẹt lại R.

Cơ quan Trung ương Cục miền Nam đóng từng cụm nằm liên hoàn trong rừng già miền Ðông Nam Bộ. Tôi ở bộ phận âm nhạc cách các chú Nhà văn Trang Thế Hy (Tư Sâm), Lê Văn Thảo, Nhà thơ Chim Trắng… chừng 3 cây số đường rừng. Nhà thơ Nguyễn Bá sau khi đến R cũng cất cái chòi ở cạnh đồng hương Bến Tre Chim Trắng.

Hôm tôi và Nhà điêu khắc Trần Thanh Phong qua chia tay mấy chú, Nhà thơ Nguyễn Bá nói: “Con ở lại với chú Sáu Thiện (Nhạc công đánh violon của Ðoàn Văn công giải phóng miền Nam) và mấy chú nghen. Chắc gần giải phóng lắm rồi. Chú cháu mình sẽ sớm gặp nhau. Ờ, mấy tháng đi đường chú thấy con chỉ còn một cái quần đùi (hồi đó hay gọi quần tà lỏn). Chú soạn đồ, mai qua chú đưa con một cái". Chú Chim Trắng thì: “Chú cũng có cái áo ka-ki cũ mà còn được lắm, mới giặt chưa khô. Bữa đó qua lấy luôn".

Ðúng hẹn, hôm sau tôi lại qua với mấy chú định ngủ ở đó một đêm.

Rừng miền Ðông âm u, chiều xuống bất chợt, không như ở đồng bằng. Tôi đến chòi của mấy chú thì nhá nhem tối, dù chỉ mới chưa quá 5 giờ chiều. Tôi chưng hửng vì mấy căn chòi trống trơn. Giữa lúc tôi ngỡ ngàng thì ông già Tư Sâm ở chòi gần đó đi tới: “Thôi trễ rồi. Mấy ổng đi sớm một ngày - ông già nói trong giọng buồn và cảm thông chia sẻ tôi. Ðây đồ mấy ông gởi lại”.

Cầm lấy cái áo ka-ki sờn vai và cái quần đùi trong tay mà tôi rơm rớm nước mắt trong chạng vạng của rừng già.

Tôi bơ vơ vì không có chú Ba, Nguyễn Bá. Mà về thì sợ ma, sợ thú dữ, lại nhớ không rõ đường. Ông già Tư như đọc được ruột gan tôi, “chắc hổng nhớ đường hả?”, ông hỏi như quả quyết. “Dạ, đường thì con nhớ, ngặt nỗi cái vàm vô”. Bởi rừng miền Ðông có nhiều đường để xe ô-tô, xe bò chạy được, nhưng muốn đến căn cứ phải rẽ vô đường nhỏ. Giống như xứ mình sông rồi vào rạch, ngã ba, đó gọi là cái vàm. Vậy là ông đưa tôi tới cái vàm đó để tôi về cơ quan.

Sau giải phóng, tôi lên TP Hồ Chí Minh đến 190 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, nơi các nhà văn, nhà thơ của Báo Văn nghệ thành phố ở để thăm mấy chú từ R ra đây.

Ông già Tư Sâm gặp tôi, mắt sáng niềm vui, âu yếm, dắt tôi qua thăm chú Chim Trắng, Lê Văn Thảo, Hoạ sĩ Phạm Minh Chánh…

- Thằng “Bé Vàm” nè mấy ông ơi.

Bây giờ nghiệm lại tôi mới nhớ, hồi tôi nói “cái vàm” thì thấy ông cười mà như giật nẩy người. Có lẽ chữ “vàm” làm ông chợt nhớ thắt ruột sông nước miền Tây quê nhà mà ông đã xa đằng đẵng mấy mươi năm.

Vậy mới thấy ông già thâm thuý chắt lọc chi tiết đắt giá mà nhờ nó người ta không thể nào quên được quê hương như buồng cau, nải chuối, bến nước, con đò… Chẳng hạn như đọc truyện ngắn “Anh Thơm râu rồng” của ông, người ta không thể quên: Anh Thơm ở đợ làm trâu ngựa cho con địa chủ cỡi suốt ngày không ngán. Ngặt nỗi, nó có tập vở, phấn viết mà không viết. Lúc hứng nó kêu anh Thơm ở trần đưa cái lưng nắng ăn đen trũi để nó lấy gai bướm viết chữ lên đó. Anh Thơm sợ nhất là lúc nó viết chữ i và chấm dấu nặng…

Cách đây vài năm, tôi đưa Nhà báo Phạm Văn Tri, người bạn học lớp viết văn ở R những năm 60 cùng ông đến thăm ông. Ông mừng tay chân lóng cóng cầm cái này bắt cái kia.

Khi làm mồi nhắm, ông phân công:

- Thằng này (tôi) chụm lửa, rửa rau - lao động đơn giản.

- Bảy Tri, Tư Thi xào thịt bò, làm nước mắm - lao động phức tạp.

Bữa tiệc râm rả trong căn nhà đơn sơ dưới rặng dừa lão Bến Tre, trong tiếng nhạc phát ra từ chiếc cassette cũ kỹ, nhạc phẩm mà Nhạc sĩ Phạm Duy vừa phổ bài thơ “Cuộc đời” của ông (với bút danh Minh Phẩm) khi mới vừa về nước.

“Ngày xưa những chiều nắng đẹp vương màng tơ,

Tôi với em hai đứa ngồi chơi bên ngạch cửa

Tóc em chừa bánh bèo

Môi chưa hồng

Da mét, con nhà nghèo

Tôi, đầu cạo trọc

Khét nắng, hôi trâu, thèm đi học…”

Nguyén Bé Ngân Phương

Chương trình nghệ thuật “Rạng rỡ Cà Mau”: Thanh âm của niềm tin, khát vọng

Tối 22/7, tại Công viên Văn hóa phường Giá Rai, Trung tâm Văn hoá tỉnh Cà Mau phối hợp Phòng Văn hoá - Thể thao phường tổ chức chương trình nghệ thuật với chủ đề “Rạng rỡ Cà Mau”. Chương trình thu hút đông đảo cán bộ, người dân và các bạn trẻ đến cổ vũ, thưởng thức, tạo nên bầu không khí vui tươi, rộn ràng.

Người “giữ hồn” nghệ thuật Nhạc trống lớn

Ông Hữu Văn Kel, Đội trưởng Đội Nhạc trống lớn ấp Cây Khô (xã Hồ Thị Kỷ) vinh dự là 1 trong 15 cá nhân của tỉnh Cà Mau vừa được đề nghị xét tặng danh hiệu “Nghệ nhân ưu tú” trong lĩnh vực Di sản văn hoá phi vật thể lần thứ IV-2025, thuộc loại hình “Nghệ thuật trình diễn dân gian Nhạc trống lớn của người Khmer”. 

Quảng bá hình ảnh quê hương

Sinh ra và lớn lên ở TP Hải Dương, năm 1996, anh Nguyễn Hiệp (Nguyễn Văn Hiệp, sinh năm 1979, hội viên Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh Lâm Ðồng) vào Nam lập nghiệp. Ngoài công việc chính là kinh doanh hàng ăn tại Phường 1 - Bảo Lộc, tỉnh Lâm Ðồng, những lúc rảnh rỗi anh tìm đến nhiếp ảnh như cách để xả stress.

Thắp sáng ước mơ cho tài năng trẻ Cà Mau

Ca sĩ Hồ Tuấn Phúc mong mỏi lớp thanh nhạc của mình tại quê nhà Cà Mau sẽ mở ra thêm cơ hội cho các bạn trẻ có đam mê ca hát tiếp cận với nền âm nhạc chuyên nghiệp một cách dễ dàng hơn.

Phát huy hiệu quả thiết chế văn hoá sau sáp nhập xã

Sau sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã, nhiều trụ sở, trong đó có Trung tâm Văn hoá - Thể thao, trở nên dôi dư. Song, các địa phương đã linh hoạt tận dụng, phát huy hiệu quả các thiết chế này nhằm tránh lãng phí tài sản công và đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hoá của người dân.

Lan toả đam mê

Chị Ðặng Thị Thanh Mai không nhớ rõ mình bén duyên với nhiếp ảnh từ khi nào. Chỉ nhớ cách đây hơn 10 năm, lúc chưa nghỉ hưu, nhưng vì mê dịch chuyển đó đây, nên tranh thủ ngày cuối tuần, ngày phép... cứ có dịp là chị lại thu xếp thực hiện nhiều chuyến đi.

Gìn giữ con chữ, vun bồi bản sắc

Cộng đồng người Hoa tại Cà Mau, luôn quan tâm giữ gìn, lưu truyền chữ viết của dân tộc và duy trì thường xuyên các lớp giảng dạy, với sự hỗ trợ của các ban, ngành, đoàn thể tỉnh. Những lớp học ấy không chỉ là nơi truyền dạy ngôn ngữ, mà còn là cầu nối thế hệ, vun bồi bản sắc, văn hóa của một cộng đồng giàu truyền thống.

Khi sắc màu dẫn lối

Tay máy nữ Nguyễn Bích Thu hiện sinh sống và làm việc tại TP Hồ Chí Minh. Ðam mê nhiếp ảnh từ năm 2020, tuy không sinh hoạt chính quy ở tổ chức nào, nhưng tình yêu dành cho nhiếp ảnh trong chị luôn được nuôi dưỡng, vun đắp, duy trì qua rất nhiều những chuyến đi kết hợp giữa sáng tác nhiếp ảnh và du lịch trải nghiệm. Ngoài chủ đề yêu thích nhất là ảnh phong cảnh, chị cũng thích chụp ảnh chân dung, đời thường và nhiều chủ đề khác theo phong trào của anh em nhiếp ảnh tại TP Hồ Chí Minh.

Bác Ba Phi kể chuyện miệt rừng giờ đã thành miệt ước mơ

“Mấy chú ơi, đừng tưởng tui già rồi không biết thời cuộc nhen. Ừ thì tóc rụng, răng rụng, chớ tai mắt còn thính lắm. Tui nghe người ta nói Cà Mau giờ không còn là cái chấm cuối bản đồ nữa đâu nghen. Mà là chấm khởi đầu cho giấc mơ mới đó. Tui nghe mấy ổng gọi là... Cà Mau mới! Mới là phải rồi, vì mình đâu có như hồi xưa nữa!”.

Cà Mau: Đoàn kết phát triển - vững bước tương lai

Chương trình nghệ thuật và bắn pháo hoa chào mừng sự kiện hợp nhất tỉnh Bạc Liêu và tỉnh Cà Mau với chủ đề: “Cà Mau: Đoàn kết phát triển - Vững bước tương lai” được truyền hình trực tiếp trên sóng Báo và Đài Phát thanh, truyền hình Cà Mau (CTV), Báo và Đài Phát thanh – Truyền hình Bạc Liêu (BTV) và trên các nền tảng công nghệ số.