Sau những ngày dài miệt mài bên công việc ở thành phố, tôi thường tranh thủ về với mẹ vào dịp cuối tuần. Tôi thích vào bếp với mẹ, thích làm những món ăn dân dã, đậm đà hồn quê. Ðặc biệt là vào những dịp lễ Tết, nhất là ngày lễ Vu lan.
Sau những ngày dài miệt mài bên công việc ở thành phố, tôi thường tranh thủ về với mẹ vào dịp cuối tuần. Tôi thích vào bếp với mẹ, thích làm những món ăn dân dã, đậm đà hồn quê. Ðặc biệt là vào những dịp lễ Tết, nhất là ngày lễ Vu lan.
Tôi thích tận dụng những nguyên liệu sẵn có ở quê, những nguyên liệu mà mẹ “một nắng, hai sương” làm ra. Ðó có thể là củ khoai lang, sắn luộc, hay chén muối mè, dưa muối. Và đặc biệt là các loại bánh được làm từ gạo nếp, gạo tẻ quê nhà. Rằm tháng Bảy đến cũng là thời điểm để những thức quà bánh quê lên ngôi.
Sau mỗi vụ mùa thu hoạch, gạo tẻ và gạo nếp được mẹ tôi cất giữ cẩn thận vào những cái chum, vại để làm lương thực hằng ngày. Vào dịp Tết, gạo nếp được đem ra làm vài đòn bánh tét, vài cái bánh chưng, chia cho hàng xóm mỗi người một ít để nấu xôi, gói bánh. Còn vào những ngày rằm, mẹ thường đem đi xay bột để làm bánh. Ðặc biệt là bánh gạo nếp, thứ bánh dễ làm, thường có mặt trong bữa các dịp lễ cúng.
Những ngày rằm tháng Bảy trước, tôi thường ngồi rúm ró trong bếp để xem mẹ làm bánh, hay chờ mẹ sai vặt chạy sang tiệm tạp hoá gần nhà để mua củ tỏi, chai mắm, gói đường. Năm rồi, tôi tự vào bếp chuẩn bị một mâm cơm và làm món bánh nếp để thờ cúng tổ tiên, để làm vui lòng mẹ.
Nếp quê thơm lắm, từng hạt nếp tròn mẩy, trắng tinh được tôi mang ra quán đầu làng xay bột. Và tôi bắt đầu những công đoạn đơn giản để làm bánh nếp để dâng lên bàn thờ cúng ông bà, tổ tiên. Cách làm bánh nếp đơn giản, ít tốn công. Bởi nguyên liệu hầu hết đã có sẵn trong gia đình. Ðầu tiên, cho bột nếp vào một cái thau, từ từ đổ nước ấm, đổ nước không được đổ quá ít vì bột khô sẽ khó nhào, nếu nhiều thì bột sẽ bị loãng. Sau khi đổ một lượng nước cần thiết, tôi bắt đầu nhào bột.
Nhào đến khi thành một cục bột khá lớn mịn và nhuyễn, tôi ngắt thành những viên bột nhỏ rồi vo tròn. Sau đó, tôi dùng cái khuôn hình hoa quả, trái tim để cho bột vào và in ra những hình thù ngộ nghĩnh khác nhau. Nhóm bếp củi, bắc một nồi nước sôi và cho đường vào đun sôi đến khi đường tan. Tiếp tục cho những chiếc bánh gạo nếp vào luộc, đun đều lửa. Bánh chín vớt ra đĩa để nguội. Ðậu phộng và mè rang chín được giã sạch vỏ, rắc lên đĩa bánh. Vậy là chỉ trong thời gian ngắn, tôi đã có được món bánh nếp đơn giản.
Sau khi tạo ra những cái bánh nếp đẹp mắt, tôi vui hơn bao giờ hết. Khi bánh làm xong, như lời mẹ dặn, tôi chọn đĩa bánh đẹp mắt nhất để lên bàn thờ tổ tiên, cùng với một số loại hoa quả tươi, bánh trái, gạo muối theo truyền thống của người Việt. Sau khi làm bánh xong, nhìn căn bếp lại gọn gàng, sạch sẽ, tôi chợt hiểu căn bếp giống như một cái nhiệt kế, dùng để đo độ hạnh phúc trong mỗi gia đình. Một gia đình hạnh phúc sẽ luôn ấm cúng và luôn đỏ lửa.
Và rằm tháng Bảy cứ thế nối tiếp nhau. Mỗi cái rằm mang một hương sắc khác nhau đi qua đời tôi. Cắn miếng bánh nếp, cảm nhận vị ngọt của đường, vị dẻo của bột nếp và vị beo béo của đậu phộng, mè rang mà lòng tôi ngổn ngang bao cảm xúc. Hạnh phúc hơn bao giờ hết là nhìn thấy mẹ cười vui vẻ bên mâm cơm đoàn viên. Bởi trong suy nghĩ của mẹ tôi, một người đàn bà quê hiền lành, con cái là lộc trời cho, nhìn thấy con trưởng thành, nên người là niềm hạnh phúc lớn lao nhất. Mẹ thường dạy chúng tôi rằng, tiền bạc chỉ là phương tiện, quan trọng nhất là cái nghĩa sống ở đời. Và chúng tôi luôn làm theo lời mẹ dặn.
Ngước nhìn bông hồng đỏ thắm trên áo, lòng tôi lại trào dâng một nỗi xúc động không thể tả về người mẹ yêu quý của mình, mới thấy ý nghĩa biết bao về ngày lễ Vu lan báo hiếu./.
Thân Thị Thanh Trâm
Xem thêm bình luận