ĐT: 0939.923988
Thứ năm, 14-11-24 01:42:57
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Trăm năm nghề tranh kiếng Chợ Mới

Báo Cà Mau Nghề vẽ tranh trên kiếng từ xưa ở Nam Bộ trứ danh với 3 vùng sản xuất là: Lái Thiêu (Bình Dương), Chợ Lớn (Sài Gòn) và Chợ Mới (An Giang). Mỗi nơi sản xuất có riêng đặc điểm và phong cách của vùng miền, văn hoá tín ngưỡng, nếp sống người dân. Tranh kiếng Chợ Mới tuy xuất hiện muộn, nhưng mẫu mã phong phú, đa dạng, giá thành hợp lý. Hiện nay, sản phẩm tranh kiếng Chợ Mới vẫn được người dùng ưa chuộng.

Nghề vẽ tranh trên kiếng là sự phát triển, sáng tạo từ vẽ tranh truyền thống trên giấy, lụa, gỗ. Ưu thế vượt trội của tranh kiếng là sử dụng lâu, bền, dễ bảo quản. Về kỹ thuật, tranh kiếng khác với các loại tranh vẽ truyền thống là phải vẽ ngược từ sau mặt kiếng, khi vẽ xong lật kiếng lại, phía mặt chính của tranh không có nét vẽ. Vì thế, khi vẽ các chi tiết trên tranh kiếng, nghệ nhân phải bắt đầu từ những chi tiết sau cùng, chính đặc điểm này đã tạo nên nét độc đáo của tranh kiếng so với các loại tranh truyền thống.

Nghệ nhân Nguyễn Thanh Hoà, ấp Long Tân, xã Long Ðiền B, huyện Chợ Mới, được người trong vùng biết đến không chỉ bởi nghệ thuật vẽ điêu luyện mà còn là chủ cơ sở sản xuất tranh kiếng lớn nhất vùng (Cơ sở tranh kiếng Thanh Hòa). Nghề này trở thành nghề truyền thống của gia đình anh qua nhiều thế hệ. Anh Hoà cho hay, cơ sở sản xuất của anh mỗi năm cung cấp ra thị trường hàng ngàn bộ sản phẩm, đủ các chủ đề, từ thờ cúng tổ tiên đến phong cảnh, trang trí. Thị trường xuất bán truyền thống từ Quảng Ngãi đến Mũi Cà Mau.

Anh Nguyễn Thanh Hoà, tỉ mỉ kiểm tra tranh in công nghệ 3D.

Anh Nguyễn Thanh Hoà, tỉ mỉ kiểm tra tranh in công nghệ 3D.

“Khoảng năm 1950, có một số người ở Chợ Mới học nghề vẽ tranh kiếng vùng Lái Thiêu, rồi về truyền dạy lại. Ngày trước, ông Hai Luông là người làm tranh kiếng đầu tiên ở Long Ðiền này, cha tôi làm nghề mua bán tranh. Bấy giờ ai có ghe, có vốn thì mua kiếng, mua vật liệu về thuê thợ làm rồi chở đi bán. Cha tôi sắm chiếc ghe chở tranh bán dạo. Ngoài ra còn có những thương buôn chuyên nghiệp mua số lượng lớn rồi vận chuyển giao bạn hàng ở các tỉnh. Thời hoàng kim nghề này khoảng những năm 1980 đến 1999. Thời vàng son, một nghệ nhân làm tranh có thể nuôi cả gia đình. Làng nghề vì thế mở rộng”, anh Hoà trần tình.

Thông thường, bà con có thói quen thay tranh cũ bằng tranh mới trên bàn thờ mỗi dịp Tết, với mong muốn cầu bình an, mạnh khoẻ. Theo thời gian, cùng với sự phát triển của khoa học - kỹ thuật, đời sống người dân ngày càng nâng cao, thị trường xuất hiện nhiều loại tranh đẹp, với nội dung, hoạ tiết sinh động, chất liệu vượt trội..., tranh kiếng bắt đầu cạnh tranh gay gắt. “Muốn tồn tại, phải thay đổi cả nội dung, hình thức. Thời điểm khó khăn đầu ra, nhiều người không còn trụ vững nên đổi nghề. Ðến nay, ở Chợ Mới, nghề làm tranh kiếng chỉ còn vài chục hộ, tập trung ở các xã: Long Giang, Long Ðiền B, Long Kiến... nhưng hoạt động nhỏ lẻ. Riêng tôi, từng bước nghiên cứu thay đổi mẫu mã, chất liệu, nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường để được như ngày nay”, anh Hoà chia sẻ.

Ðầu tư trang thiết bị công nghệ in 3D là xu hướng nâng cao chất lượng tranh kiếng.

Ðầu tư trang thiết bị công nghệ in 3D là xu hướng nâng cao chất lượng tranh kiếng.

Giữa tháng 8 âm lịch, có chuyến ghé Chợ Mới, trùng dịp cơ sở sản xuất tranh kiếng của anh Hoà trang bị thêm máy in kiếng 3D. Anh từ tốn chia sẻ: “Thị hiếu khách hàng giờ hầu như chuộng tranh in, bởi màu, nét và kiến trúc được xử lý trên máy tính đảm bảo bắt mắt, sắc nét. Còn những người luống tuổi hay chuộng phong cách xưa thì thường yêu cầu tranh vẽ tay truyền thống. Khi có đơn hàng vẽ tay, thường vợ chồng tôi trực tiếp thực hiện. Còn lại đều được in máy phun màu 3D, in lụa. Năm 2019 tôi đã đầu tư 1 máy in màu 3D trên kiếng, giờ tôi đầu tư thêm máy nữa để đáp ứng đơn đặt hàng của khách”.

Hiện Cơ sở tranh kiếng Thanh Hoà có 30 lao động thường xuyên, với mức lương dao động từ 5-10 triệu đồng/người/tháng. Anh Hoà phấn khởi: “Mấy năm qua, nghề tranh kiếng dần lấy lại thị trường. Sản phẩm được thương lái chở đi khắp các tỉnh và có nhiều đơn hàng xuất sang nước bạn Campuchia. Nếu như trước kia, chỉ người lớn tuổi quan tâm mua để trang trí, tín ngưỡng thờ trong nhà, thì bây giờ giới trẻ cũng quan tâm, tìm hiểu, mua và đặt tranh theo sở thích để trang trí và làm quà tặng”.

Là người gắn bó với cơ sở tranh kiếng Thanh Hoà lâu năm nhất, chị Võ Thị Sáng, vui mừng: “Tôi bắt đầu làm nghề vẽ tranh trên kiếng từ năm 15 tuổi. Nghề này đã giúp tôi xây dựng được gia đình no ấm. 20 năm theo nghề, chứng kiến nhiều thay đổi để phù hợp như hiện nay, ngoài tranh thờ cúng, nghệ nhân ở đây còn sáng tạo thêm các dòng tranh trang trí; tranh kể chuyện từ những điển tích, truyện dân gian, gắn liền nếp văn hoá của người dân vùng đồng bằng sông Cửu Long, đáp ứng thị hiếu, nhu cầu, tâm linh người dân”.

Từ thợ học nghề mưu sinh, nay chị Võ Thị Sáng trở thành người quản lý cơ sở tranh kiếng Thanh Hoà.

Từ thợ học nghề mưu sinh, nay chị Võ Thị Sáng trở thành người quản lý cơ sở tranh kiếng Thanh Hoà.

Một bức tranh kiếng xuất xưởng trải qua nhiều công đoạn tỉ mỉ như: cắt kiếng, in lụa, tô màu, phơi bản, đóng khuôn... Việc áp dụng kỹ thuật giúp màu sắc tranh sinh động, giá thành giảm 1/3, năng suất tăng gấp nhiều lần so với trước. Ðiều đặc biệt nhất, những bộ tranh kiếng ở Chợ Mới ra đời từ đôi tay của những “nghệ nhân” chưa từng học mỹ thuật hay hội hoạ. Tất cả đều là kinh nghiệm truyền đời, kết hợp sự khéo léo, thẩm mỹ và sáng tạo./.

 

Phong Phú - Phúc Danh

 

Sẽ có một triệu héc-ta lúa chất lượng cao, phát thải thấp

Chiều 15/10, tại Cần Thơ, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị triển khai Ðề án "Phát triển bền vững một triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long (ÐBSCL) đến năm 2030".

Trăm năm nghề tranh kiếng Chợ Mới

Nghề vẽ tranh trên kiếng từ xưa ở Nam Bộ trứ danh với 3 vùng sản xuất là: Lái Thiêu (Bình Dương), Chợ Lớn (Sài Gòn) và Chợ Mới (An Giang). Mỗi nơi sản xuất có riêng đặc điểm và phong cách của vùng miền, văn hoá tín ngưỡng, nếp sống người dân. Tranh kiếng Chợ Mới tuy xuất hiện muộn, nhưng mẫu mã phong phú, đa dạng, giá thành hợp lý. Hiện nay, sản phẩm tranh kiếng Chợ Mới vẫn được người dùng ưa chuộng.

Sức vóc miền biên giới Hồng Ngự

Thực hiện Chỉ thị 07/CT-TTg, ngày 15/3/2021 của Thủ tướng Chính phủ về thu hút các nguồn lực xã hội cho nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội vùng biên giới đất liền, trên biển và hải đảo, gắn với bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia và nâng cao đời sống Nhân dân; Nghị quyết số 23/NQ-CP, ngày 2/3/2022 của Chính phủ về phát triển kinh tế khu vực biên giới đất liền, những năm qua, tỉnh Ðồng Tháp không ngừng đẩy mạnh các giải pháp, ban hành nhiều chủ trương, cùng với sự phát huy nội lực, các địa phương trong tỉnh đã vươn mình, khởi sắc. Trong đó, huyện Hồng Ngự là một trong những điển hình cho sự phát triển nhanh và bền vững.

Ðặc sản "cơm đình"

Trong rất nhiều hoạt động của lễ hội kỷ niệm 156 năm ngày hy sinh của Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực, "cơm đình" là một trong những nét văn hoá độc đáo mà rất nhiều du khách háo hức mong chờ.

Di sản đương đại “Vương quốc lò gạch”

Nằm trên bờ Nam sông Cổ Chiên và dọc theo kênh Thầy Cai, huyện Mang Thít (tỉnh Vĩnh Long) có một làng nghề gạch, gốm đỏ nổi tiếng hàng trăm năm tuổi, được ví như "Vương quốc lò gạch" đồng bằng sông Cửu Long (ÐBSCL). Trải qua hơn 2 thế kỷ thăng trầm, nay làng nghề ấy dần hình thành "Di sản đương đại Mang Thít", thu hút rất nhiều du khách trong và ngoài nước.

Mục tiêu 1 triệu héc-ta lúa chất lượng cao

Diện tích trồng lúa ở nước ta hiện nay khoảng 7,1 triệu héc-ta, riêng đồng bằng sông Cửu Long (ÐBSCL) khoảng 3,8 triệu héc-ta. Trước những thách thức lớn của ngành lúa gạo ÐBSCL trước tình trạng biến đổi khí hậu, Ðề án “Phát triển bền vững 1 triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ÐBSCL đến năm 2030” được coi là giải pháp phù hợp, khả thi, mở ra hướng đi bền vững cho ngành lúa gạo và gia tăng lợi nhuận cho người nông dân trồng lúa.

Nghề nuôi cá lồng bè

Ở vùng biển Tây Nam, như các đảo của tỉnh Kiên Giang, Cà Mau..., người dân đầu tư nhiều lồng bè nuôi cá. Ðây cũng là nơi sống và sinh hoạt của nhiều hộ dân trên biển.

Làng nông thôn mới Saemaul ở Hậu Giang

Cuối năm 2015, UBND tỉnh Hậu Giang ký kết hợp tác cùng Tổ chức Nông thôn mới (NTM) Hàn Quốc triển khai Dự án Làng NTM - Saemaul tại ấp Tân Quới Lộ, xã Bình Thành (huyện Phụng Hiệp) và Ấp 9, xã Lương Tâm (huyện Long Mỹ). Thời điểm được chọn, 2 ấp nêu trên thuộc diện khó khăn, hạ tầng nông thôn còn yếu, người dân canh tác lúa theo phương pháp truyền thống, nhỏ lẻ, đời sống ở mức thấp.

Hãy đến Trại rắn Ðồng Tâm

Trại rắn Ðồng Tâm có diện tích 12 ha, toạ lạc tại ấp Tân Thuận B, xã Bình Ðức, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang, cách trung tâm TP Mỹ Tho 9 km. Nơi đây có bảo tàng trưng bày gần 100 loài rắn quý hiếm và lưu giữ tiêu bản của hầu hết các loài rắn hiện có ở Việt Nam. Ða số rắn được nuôi và bảo tồn trong lồng, một số loài không có nọc độc được nuôi thả tự nhiên trên các nhánh cây, để du khách có thể quan sát trực tiếp chúng. Trong khuôn viên Trại rắn Ðồng Tâm còn trồng hơn 60 cây thuốc Nam.

Săn nhum ở Hòn Nghệ

Xã đảo Hòn Nghệ (huyện Kiên Lương, tỉnh Kiên Giang) còn hoang sơ, vì thế, số lượng nhum ở đây rất nhiều. Nghề săn bắt nhum nơi đây đang thịnh hành, nhằm phục vụ khách du lịch thưởng thức hương vị ngon ngọt xen lẫn vị mặn mòi của biển từ con nhum.