ĐT: 0939.923988
Thứ tư, 4-12-24 14:46:07
Báo Cà Mau Báo Cà Mau
Tiếng Việt | ភាសាខ្មែរ

Liên hệ

Gửi thư cho toà soạn 0939.923988

Phóng sự - Ký sự

Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Chuyện chữ “T” của Nhà báo Trần Ngọc Hy

22 tháng 06 2024 05:38

Báo Cà Mau Nhà báo Trần Ngọc Hy, người Cà Mau, tham gia kháng chiến chống Pháp ở tỉnh Bạc Liêu xưa. Ông viết chuyện vui chữ “T” đăng báo “RÙM”, tức rừng U Minh - tờ báo tường nội bộ cơ quan Uỷ ban Kháng chiến Hành chính Nam Bộ, đóng ở Chiến khu U Minh trên đất Cà Mau thời 9 năm kháng Pháp, khoảng 1949-1950.

Nhà báo Trần Ngọc Hy.

Bước sang giai đoạn kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Nhà báo Trần Ngọc Hy trên đường công tác chẳng may bị giặc quận Ðầm Dơi bắn hy sinh vào ngày 26/10/1957.

Người duy nhất thuộc chuyện chữ “T” này là anh Hai Bình, tên thật Trần Văn Nam, tức Hoạ sĩ Văn Bình, sinh năm 1931, quê Cái Tàu, huyện Trần Văn Thời cũ, nay là huyện U Minh.

Sau Cách mạng Tháng Tám thành công, nhiều cơ quan của Xứ uỷ Nam Bộ về đóng ở xã Nguyễn Phích, nhiều trường học được mở để xoá dốt trong dân. Anh Hai Bình có điều kiện tiếp xúc với những anh cán bộ có trình độ học vấn và biết đôi chút về mỹ thuật. Năm 16 tuổi, anh vào làm liên lạc ở Nha giáo Nam Bộ, nhiệm vụ chính là đi gửi những công văn, thư từ của Nha đến các đơn vị, cơ quan, trường học trong xã; vừa làm anh vừa học bổ túc văn hoá và là người rất tích cực tham gia làm báo tường cơ quan...

Cuối năm 1951, Sở Thông tin Nam Bộ mở khoá hội hoạ đầu tiên, thấy anh có khiếu vẽ nên cơ quan cử anh đi học, thời gian 6 tháng. Người thầy của anh là Hoạ sĩ Nguyễn Cao Thương chỉ dạy tận tình, trang bị cho anh những kiến thức cơ bản về hội hoạ. Sau khoá học, anh trở về xã Nguyễn Phích làm công tác thông tin.

Năm 1958, anh bị giặc bắt giam ở Khám lớn Cà Mau. Gần nửa năm trời không tìm được chứng cứ, chúng đưa anh qua trại cải tạo. Anh trốn trại về xã Khánh Bình Tây, huyện Trần Văn Thời, rồi về tỉnh Cà Mau.

Năm 1962, anh tham gia công tác ở Tiểu ban Báo chí Văn Nghệ thuộc Ban Tuyên huấn tỉnh. Năm 1965, anh được cử đi học lớp hội hoạ trên “R”, lặn lội theo đường giao liên xa lắc từ Cà Mau, vượt sông rạch, băng đồng “chó ngáp” lên tận miền Ðông Nam Bộ.

Thời gian học ít nhưng di dời cứ chống địch thì nhiều. Là học trò của hai ông thầy mỹ thuật tài hoa như Thái Hà, Huỳnh Phương Ðông, anh trở thành hoạ sĩ nổi tiếng ở Cà Mau thời kháng chiến. Hoạ sĩ Văn Bình là tác giả của 80 bức tranh ký hoạ đường nét màu sắc sinh động, nhiều bức tranh cổ động, tranh chuyện hấp dẫn phục vụ đồng bào thời kháng chiến. Ông trình bày nhiều bức tranh, hình ảnh minh hoạ và nhiều tranh bìa theo chủ đề Tạp chí Văn nghệ Lúa Vàng với hình ảnh rất đặc trưng, được nhiều độc giả thời kháng chiến còn nhớ rõ biểu trưng cây đước cách điệu dưới góc trái hoặc phải bìa Tạp chí Lúa Vàng.

Anh Hai Bình qua đời cuối năm 2013 tại Bạc Liêu, Huy hiệu 50 năm tuổi Ðảng, thọ 82 tuổi.

Năm 1973, Tiểu ban Văn nghệ Cà Mau và bộ phận Hội hoạ của tỉnh đóng xung quanh vàm kênh Ba Khôn, trên bờ sông Giáp Nước. Cũng năm 1973, Ban Tuyên huấn tỉnh Cà Mau từ vàm Khâu Bè chuyển vô đóng ở Rạch Láng, hai lần tổ chức hội nghị đông đủ các tiểu ban, các bộ phận trực thuộc Ban Tuyên huấn đóng ở Giáp Nước, xã Phú Mỹ A, huyện Cái Nước (nay là xã Phú Thuận, huyện Phú Tân). Hai cuộc họp cách nhau nửa năm, một cuộc dịp gặp gỡ cuối năm 1973 và một cuộc giữa năm 1974. Anh Hai Bình được giới thiệu đóng góp tiết mục văn nghệ. Vì không có khiếu ca hát nên anh Hai đứng lên nói vài lời rồi xin đọc chuyện chữ “T” của Nhà báo Trần Ngọc Hy.

Hàng trăm người ngồi nghe thích thú. Tôi may mắn có mặt dự cả hai lần họp, lần đầu nghe hấp dẫn, cố gắng nhớ và đến nghe lần hai đã thuộc cơ bản chuyện vui chữ “T” này vừa hay, vừa lạ! Nhưng vẫn còn khoảng hơn mười chữ “T” nữa tôi không tài nào nhớ nổi...

Nhà báo Trần Ngọc Hy, tên của ông được đặt cho nhà in tỉnh Cà Mau suốt thời kháng chiến chống Mỹ - Xí nghiệp in Trần Ngọc Hy. Sau ngày toàn thắng 30/4/1975, thời sáp nhập tỉnh Minh Hải, vẫn là Nhà in Trần Ngọc Hy cho đến 20 năm sau chia tách trở lại tỉnh Cà Mau, tỉnh Bạc Liêu vào năm 1997. Từ đó đến nay, dù thành lập công ty, hoạt động theo cơ chế thị trường, vẫn không đổi tên - Công ty Cổ phần Dịch vụ in Trần Ngọc Hy Cà Mau.

Ở Phường 8, TP Cà Mau, có một phố mang tên Trần Ngọc Hy (gần với đường Lê Anh Xuân, đường Nguyễn Mai - là những nhà báo, nhà thơ nổi tiếng). Nhà báo Trần Ngọc Hy được truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân vào năm 2011. Tên ông được đặt cho giải báo chí hằng năm của tỉnh - Giải báo chí Trần Ngọc Hy.

Năm 1998, sau phim tài liệu về Nhà báo Nguyễn Mai, Hội Nhà báo tỉnh Cà Mau phối hợp với Ðài VTV Cần Thơ làm phim tài liệu về Nhà báo Trần Ngọc Hy, do Nghệ sĩ Ưu tú Nguyễn Trung Hiếu thực hiện kịch bản và đạo diễn. Hoạ sĩ Văn Bình được mời là nhân chứng đọc chuyện vui này. Do thời gian quá lâu - hơn nửa thế kỷ sau, cho dù có chuẩn bị, ghi ra tập giấy để nhìn đọc, nhưng thật tiếc, anh Hai Bình quên khá nhiều, chỉ còn nhớ chưa được phân nửa câu chuyện mà anh từng thuộc lòng và đọc làu làu trôi chảy ở thời gian 25 năm trước đó, tức vào năm 1973-1974.

Sau đây là chuyện vui toàn chữ “T” của Nhà báo Trần Ngọc Hy viết từ thời kháng chiến chống Pháp ở Cà Mau:

Thông tin tuyên truyền tụi tôi thành thật tôn trọng thánh thất... thích tin tức thiết thực, tiếp tục tẩy trừ tụi tham tàn.

Tuy trẻ tuổi, tánh tình tụi tôi thật thà, thẳng thắn. Tháng Tám, tụi tôi thấy tám thằng Tây trôi trên Trèm Trẹm thúi thấu trời. Thừa tình thế, tụi tôi tiến tới thâu thập tin tức. Thì tụi tôi thấy tám thằng Tây to tướng, tức tốc tụi tôi thảy “tùm lum”, tám tiếng... Tám thằng té tắt thở... tụi tôi thì trượt té trầy thịt, tệ thiệt!

Tức tốc, tin truyền tới tận thôn Tân Thành.

Thầy Tư tôn tụi tôi thần thánh, tóm tắt tặng tụi tôi thành tích... tụi tôi thoái thác.

Thím Tư thì thập thà thập thưỡi thương thích tụi tôi. Thím thết tiệc tụi tôi: Thịt trâu, thịt trăn, thịt trúc, thịt trích, thịt trau trảu... thêm tiêu tỏi thiệt thơm...

Trong trời tươi thăm thẳm, thấy tinh thần trẻ trung tình tứ tuyệt. Tụi tôi tóm tắt thuật tặng trên tờ tin tức tuần tới...

Cái Nước, tháng 6/2024

 

Nguyễn Minh

 

Từ khóa: báo Cà Mau Cà Mau tin mới Cà Mau thời sự Cà Mau tin tức Cà Mau

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

TIN MỚI

Tô thắm vườn hoa tử tế - Bài cuối: Thầm lặng việc thiện nguyện

Gương mặt đôn hậu, nụ cười tươi tắn luôn nở trên môi là điều dễ tạo thiện cảm với bất cứ ai khi gặp cô Phạm Thị Ngọc Thảo, giáo viên Trường Tiểu học Phường 6/2, TP Cà Mau. Nhiều năm duy trì “Tủ bánh mì yêu thương”, lặng thầm trao hàng trăm món quà thiết thực tới những hoàn cảnh kém may mắn, cô Thảo cảm nhận được niềm hạnh phúc khi được sẻ chia.

Tô thắm vườn hoa tử tế - Bài 2: Người gieo hạnh phúc

Mỗi ngày trôi qua, trên khắp quê hương Cà Mau xuất hiện nhiều tấm gương bình dị mà cao quý. Ðó là câu chuyện của người phụ nữ vượt qua nỗi đau của bản thân để dìu dắt những người khuyết tật hoà nhập cộng đồng, là câu chuyện của những cựu chiến binh giàu nghĩa cử cao đẹp... Họ thầm lặng đóng góp cho đời, gieo hạt giống yêu thương, điểm tô cho cuộc sống thêm những gam màu tươi sáng.

Tô thắm vườn hoa tử tế

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn thường nói, xã hội ta có rất nhiều những tấm gương người tốt, việc tốt. Họ có mặt khắp nơi, đó là những bông hoa đẹp trong rừng hoa đẹp. Ðiều đó được minh chứng ở Cà Mau, nơi tình đất - tình người bền chặt thuỷ chung, sâu nặng nghĩa tình. Trong hành trình phát triển quê hương, bằng những việc làm trượng nghĩa, người Cà Mau đã tô thắm thêm vườn hoa tử tế, làm lay động bao trái tim và lan toả giá trị sống tốt đẹp.

Cửa Lớn mở tương lai

Những năm 1990 của thế kỷ trước, mỗi dịp nghỉ hè, tôi lại được theo ghe bán hàng bông của ba má, xuôi ngược từ xứ ngọt Trần Văn Thời về đất mặn Ngọc Hiển xa xôi và lạ lẫm.

Đội ngũ hoạt động ở ấp, khóm: Tựa tre, chăm măng - Bài cuối: Bàn về giải pháp

Thực tiễn công tác xây dựng đội ngũ người hoạt động ở ấp, khóm kế cận ở Cà Mau đầy sinh động, với nhiều cách làm hay, kinh nghiệm hữu ích. Bằng việc kết nối, đảm bảo tính kế thừa để phát huy tối đa những ưu điểm, bổ trợ những hạn chế giữa các thế hệ; đội ngũ này vừa ổn định vừa có những điểm sáng đột phá gắn với xu hướng trẻ hoá, chuẩn hoá. Bên cạnh đó, sự phát triển khởi sắc của tỉnh nhà cũng đang tạo ra môi trường tốt để nhiều người trẻ chọn trở về gắn bó lập thân, lập nghiệp.

Đội ngũ hoạt động ở ấp, khóm: Tựa tre, chăm măng - Bài 2: Những tín hiệu tích cực

Năng nổ, nhiệt huyết, nhạy bén và dám nghĩ, dám làm đang là những ghi nhận, đánh giá của các cấp uỷ đảng, chính quyền và Nhân dân khi nói về những người trẻ tuổi hoạt động ở ấp, khóm. Không khí tươi mới với nguồn năng lượng tích cực của đội ngũ trẻ đã thực sự trở thành điểm sáng ở nhiều địa bàn ấp, khóm ở Cà Mau trong hành trình phát triển. Ðó cũng là gợi ý hữu ích để Cà Mau tiếp tục công việc chuẩn hoá, trẻ hoá; tăng cường chất lượng và xây dựng đội ngũ kế thừa đảm đương nhiệm vụ ở khóm, ấp trong bối cảnh hiện nay.

Đội ngũ hoạt động ở ấp, khóm: Tựa tre, chăm măng

Thực tế đã khẳng định vai trò vô cùng quan trọng của đội ngũ người hoạt động không chuyên trách ở ấp, khóm trong việc cụ thể hoá đường lối, chủ trương của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào thực tiễn đời sống. Ðây là cánh tay nối dài của cấp uỷ, chính quyền cơ sở, nơi trực tiếp, sâu sát nhất với Nhân dân. Mọi chuyển động của cấp “cơ sở của cơ sở” sẽ quyết định đến việc thành hay bại của một quyết sách, một chủ trương, một phong trào... gắn với nhiệm vụ chính trị và sự phát triển của từng địa phương.

Tín dụng chính sách - Xây dựng niềm tin, hướng đến phát triển bền vững - Bài cuối: Hướng đến tín dụng "xanh"

Thông qua các khoản vay ưu đãi, nông dân và các hợp tác xã (HTX) có cơ hội mở rộng quy mô sản xuất, áp dụng công nghệ tiên tiến, từ đó xây dựng nền tảng cho các mô hình kinh tế nông nghiệp bền vững. Bên cạnh đó, tín dụng chính sách (TDCS) không chỉ giới hạn trong việc hỗ trợ sản xuất mà còn mở rộng sang các lĩnh vực quan trọng, như bảo vệ môi trường và phát triển tín dụng xanh.

Tín dụng chính sách - Xây dựng niềm tin, hướng đến phát triển bền vững

Tín dụng chính sách xã hội (CSXH) đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống của các nhóm yếu thế và phát triển kinh tế địa phương. Các chính sách đổi mới đã giúp hàng ngàn người tiếp cận vốn hỗ trợ, vượt qua khó khăn và xây dựng sinh kế bền vững. Bên cạnh đó, các hợp tác xã và mô hình nông nghiệp xanh ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong nền kinh tế địa phương. Nỗ lực đổi mới trong quản lý và triển khai tín dụng đã phá vỡ rào cản, mở ra cánh cửa cho một tương lai phát triển toàn diện.

Tín dụng chính sách - Xây dựng niềm tin, hướng đến phát triển bền vững - Bài 2: Xoá rào cản, mở cửa cơ hội

Trong tiến trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, tín dụng chính sách xã hội (CSXH) không chỉ là công cụ hỗ trợ người dân thoát nghèo mà còn là động lực quan trọng thúc đẩy kinh tế địa phương. Các khoản vay ưu đãi đã tạo điều kiện cho hàng ngàn hộ khởi nghiệp, mở rộng sản xuất, cải thiện đời sống và đóng góp vào sự phát triển bền vững. Ðặc biệt, CSXH đã hỗ trợ những nhóm yếu thế và các cá nhân chấp hành xong án phạt tù vượt qua rào cản xã hội, tạo điều kiện cho họ tái hoà nhập cộng đồng và xây dựng cuộc sống mới. Không chỉ dừng lại ở việc cung cấp tài chính, tín dụng này đã trở thành nền tảng vững chắc để họ từng bước vươn lên, thay đổi cuộc sống.