Một trong 19 tiêu chí quan trọng để xây dựng nông thôn mới (XDNTM) là chuyển dịch cơ cấu lao động từ sản xuất nông nghiệp sang các ngành công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ và thương mại. Do vậy, việc đào tạo nghề cho lao động nông thôn (LĐNT) có một ý nghĩa quan trọng trong chuyển dịch cơ cấu lao động và cơ cấu sản xuất, góp phần tăng thu nhập, xây dựng nông nghiệp - nông thôn theo hướng công nghiệp hóa - hiện đại hóa.
 |
| Nông dân vận chuyển xe cuốc sang các tỉnh khác để sửa chữa. Ảnh: K.T |
Phần lớn LĐNT đều học nghề dưới hình thức chuyển giao mô hình là chính. Cụ thể, qua 2 năm đào tạo nghề cho lao động, đã có hơn 28.850 LĐNT được học nghề từ các lớp chuyển giao công nghệ, mô hình sản xuất. Trong khi đó, LĐNT tham gia học các lớp cao đẳng nghề chưa đến 50 người, hay trung cấp nghề cũng chỉ dừng ở mức khoảng 2.320 lao động; còn lại là các lớp sơ cấp, dạy nghề dưới 3 tháng với hơn 15.410 lao động.
Những con số trên cho thấy, tuy công tác đào tạo nghề cho LĐNT trong thời gian qua đã có nhiều chuyển biến, nhưng chiếm phần lớn là các lớp chuyển giao kỹ thuật sản xuất nông nghiệp và các lớp học nghề dưới 3 tháng. Vì vậy, khó có thể đào tạo những lao động lành nghề, có tay nghề cao, góp phần tích cực cho quá trình chuyển dịch cơ cấu LĐNT. Ngay cả kế hoạch đào tạo nghề cho LĐNT năm 2012, số lao động tham gia học nghề ở lĩnh vực sản xuất nông nghiệp vẫn chiếm nhiều hơn so với các ngành nghề phi nông nghiệp. Điển hình như huyện Vĩnh Lợi - một trong những địa phương được tỉnh chọn làm điểm chỉ đạo về XDNTM, kế hoạch đào tạo nghề cho LĐNT năm nay cũng tập trung chủ yếu ở các lớp phục vụ phát triển sản xuất nông nghiệp và tập huấn kỹ thuật, dự kiến sẽ thu hút hơn 1.860 nông dân tham gia. Hay ở huyện Hồng Dân, trong tổng số 1.830 lao động được đào tạo trình độ sơ cấp nghề trong năm nay, cũng chỉ mở 4 lớp đào tạo nghề phi nông nghiệp cho khoảng 120 lao động (gồm 3 nghề: đan đát, may dân dụng và xây dựng dân dụng); còn lại hơn 1.700 lao động sẽ học nghề từ 57 lớp sản xuất nông nghiệp (như: kỹ thuật chăn nuôi tôm, cá, ba ba, gà, vịt…).
Thực tế cho thấy, việc chưa thực hiện hiệu quả đa dạng hóa ngành nghề đào tạo và chưa tập trung phát triển các nghề phi nông nghiệp đã gây nhiều lãng phí cho công tác đào tạo nghề. Đơn cử như nghề sửa chữa nông, ngư cụ phục vụ sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản hiện nay còn rất thiếu. Nhiều hộ ở vùng nông thôn khi máy móc bị hư hỏng phải thuê xe, thuê ghe vận chuyển máy đi nơi khác để sữa chữa, vì địa phương không có thợ máy. Thậm chí, đôi khi chỉ hư một bộ phận nhỏ, nhưng phải vất vả chuyển cả xe cuốc, máy gặt đập nặng hàng tấn sang các tỉnh khác để sửa. Đây là một trong những nguyên nhân làm cho nông dân chưa mạnh dạn đầu tư và chưa tích cực tham gia các tổ hợp tác sản xuất bằng cơ giới hóa.
Bạc Liêu đã từng có tổ hợp tác sản xuất nông nghiệp sử dụng cơ giới hóa, nhưng chỉ hoạt động một thời gian là giải tán vì máy hư và mặc cho nó rơi vào cảnh “cha chung không ai khóc”. Cũng từ lý do này mà phần lớn việc cải tạo đất, thu hoạch bằng cơ giới của nông dân lâu nay chủ yếu dựa vào thuê mướn máy từ các tỉnh ngoài. Phản ánh thực trạng trên để thấy rằng, ở nông thôn rất cần những ngành nghề phi nông nghiệp mang tính hỗ trợ và phục vụ đắc lực cho phát triển nông nghiệp - nông thôn.
Theo ông Đặng Tiến Út, Giám đốc Sở LĐ-TB&XH: “Để công tác đào tạo nghề cho LĐNT đi vào chiều sâu và tạo sự chuyển dịch cơ cấu lao động đạt tiêu chí về XDNTM, từ nay, ngành LĐ-TB&XH tỉnh chỉ tập trung và ưu tiên cho các lớp đào tạo nghề phi nông nghiệp. Còn các lớp dạy nghề, tập huấn sản xuất nông nghiệp thì do ngành NN&PTNT tỉnh quản lý, tổ chức đào tạo”.
TÚ ANH
Xem thêm bình luận