Công bố chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2015 của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) mới đây, tỉnh Bạc Liêu xếp thứ 33/63 tỉnh, thành và đứng thứ 8 trong khu vực ĐBSCL. Tuy xếp vào tốp khá của khu vực và cả nước, nhưng cũng đặt ra nhiều vấn đề để Bạc Liêu đánh giá lại công tác quản lý, điều hành và có giải pháp phù hợp trong tiếp tục nâng cao chỉ số PCI, góp phần quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội, thu hút đầu tư.
NHIỀU NỖ LỰC
So với những năm trước đây, chỉ số PCI của Bạc Liêu giảm liên tiếp trong nhiều năm liền. Nếu như năm 2012, chỉ số PCI của Bạc Liêu xếp thứ 7/63 tỉnh, thành, nằm trong tốp tốt, thì đến năm 2013 là 14/63 tỉnh, năm 2014 là 22/63 tỉnh, thành và năm 2015 là 33/63 tỉnh, thành.
* Bí thư Tỉnh ủy - Lê Minh Khái tặng bằng khen cho các doanh nghiệp tiêu biểu có nhiều đóng góp trong năm 2015.
* Hỗ trợ doanh nghiệp quảng bá sản phẩm tại Hội chợ hàng Việt Nam 2016. Ảnh: L.H
Có thể nói, trong điều kiện hạ tầng kinh tế còn gặp nhiều khó khăn, nhiều tỉnh, thành khác trong cả nước cũng tập trung nâng cao chỉ số PCI, thay đổi chính sách thu hút, kêu gọi đầu tư…, việc Bạc Liêu tiếp tục nằm trong tốp khá 3 năm liền đã phản ánh sự nỗ lực và quyết tâm rất lớn trong công tác chỉ đạo điều hành. Điều đó được chứng minh ở nhiều chỉ số thành phần tiếp tục được ghi điểm từ cộng đồng các doanh nghiệp. Điển hình như tính năng động, tiên phong của lãnh đạo tỉnh trong việc “đồng hành cùng doanh nghiệp” thông qua việc ban hành các cơ chế, chính sách cho doanh nghiệp phát triển; tổ chức đối thoại, họp mặt lấy ý kiến, lắng nghe tâm tư nguyện vọng và đề xuất của các doanh nghiệp trong phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; làm tốt vai trò cầu nối trong hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận các chương trình, gói tín dụng ưu đãi, tháo gỡ khó khăn trong vay vốn phát triển sản xuất và hỗ trợ doanh nghiệp quảng bá, giới thiệu sản phẩm từ các hội chợ, chương trình xúc tiến đầu tư, thương mại và du lịch ngoài tỉnh… Hay trong tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng, tiếp cận đất đai cũng được đánh giá là một trong những chỉ số thành phần được Bạc Liêu làm tốt trong năm 2015.
Thế nhưng, năm qua cũng có nhiều chỉ số bị giảm so với những năm trước đây như: chi phí gia nhập thị trường, tính minh bạch trong tiếp cận thông tin, chi phí không chính thức… Tất cả những chỉ số thành phần này, chủ yếu tập trung ở khâu giải quyết các thủ tục hành chính. Cũng như phản ánh thực trạng vẫn còn một số bộ phận chưa làm tốt trách nhiệm được giao, doanh nghiệp, nhà đầu tư còn gặp khó, còn phải tốn nhiều chi phí, thời gian cho giải quyết các thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp, thậm chí phải “bôi trơn” để các thủ tục được giải quyết nhanh chóng…
ĐẨY MẠNH CẢI CÁCH, HỖ TRỢ
Để nâng cao chỉ số PCI, trong những năm qua, cùng với ban hành các chương trình hành động và kế hoạch thực hiện nâng cao các chỉ số thành phần, Bạc Liêu đã tập trung chỉ đạo vào 3 nội dung lớn, có ý nghĩa đột phá trong việc cải thiện môi trường đầu tư và xây dựng hình ảnh về một Bạc Liêu năng động. Đó là đẩy mạnh cải cách hành chính, nhất là thủ tục hành chính liên quan đến đầu tư, sản xuất - kinh doanh. Đồng thời, tập trung cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh để thu hút đầu tư và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp. Và cuối cùng là đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động cán bộ, nhân dân hiểu và ủng hộ các doanh nhân, doanh nghiệp, nhà đầu tư, nhằm tạo sự đồng thuận xã hội, làm nền tảng cho sự phát triển ổn định của doanh nghiệp và của tỉnh.
Với 3 giải pháp trọng tâm trên, Bạc Liêu đã huy động được nhiều nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội và giữ vững các chỉ số thành phần. Thế nhưng, với điều kiện đặc thù về kinh tế, các doanh nghiệp của tỉnh chiếm khoảng 90% là doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) nên việc hỗ trợ doanh nghiệp cũng còn gặp nhiều khó khăn. Do vậy, để góp phần nâng cao chỉ số PCI mà hưởng lợi trực tiếp là các các doanh nghiệp, việc tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, nâng cao năng lực quản lý, điều hành và có giải pháp hỗ trợ kịp thời cho các DNVVN có một vai trò và ý nghĩa quan trọng đến sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh và nâng cao chỉ số PCI trong những năm tiếp theo.
Theo ý kiến của các chuyên gia kinh tế và đã được chứng minh bằng thực tiễn thành công ở nhiều địa phương: Để nâng cao chỉ số PCI, các địa phương cần nâng cao hiệu quả công tác thông tin về chính sách, pháp luật liên quan tới các DNNVV. Sự minh bạch về thông tin này sẽ giúp doanh nghiệp nắm bắt cơ hội phát triển sản xuất, kinh doanh và mạnh dạn đầu tư cho những dự án mới. Đó là các thông tin về quy hoạch, kế hoạch phát triển của tỉnh cần được minh bạch hóa, cập nhật thường xuyên trên cổng thông tin của tỉnh, các phương tiện truyền thông. Bởi việc cải thiện tính minh bạch của môi trường kinh doanh cũng là cách để giảm bớt và xóa bỏ các chi phí không chính thức mà các DNNVV đang phải gánh chịu. Cũng như khắc phục tình trạng “đi đêm” nhằm chạy dự án, đón dự án và gây bất ổn về thị trường, đặc biệt là thị trường bất động sản, tạo nên sự cạnh tranh thiếu công bằng trong đầu tư và sản xuất, kinh doanh giữa các doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, cần tiếp tục cải thiện chất lượng các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp và ưu tiên hỗ trợ các DNNVV. Các cơ quan chính quyền địa phương cần tính toán đến phương án rút khỏi việc cung cấp trực tiếp các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp mà chuyển giao cho các Hiệp hội doanh nghiệp và khu vực tư nhân thực hiện chức năng này, Nhà nước chỉ tập trung vào chức năng hoạch định chính sách và giám sát chất lượng dịch vụ, bảo vệ các quyền lợi hợp pháp theo luật. Việc làm này sẽ giúp doanh nghiệp cắt giảm các chi phí không chính thức, hạn chế tình trạng xin - cho, nhũng nhiễu làm khó doanh nghiệp. Đồng thời, cần tiếp tục rà soát, cắt giảm các thủ tục hành chính theo hướng đơn giản, dễ hiểu và dễ tiếp cận với doanh nghiệp và người dân. Trong đó, tập trung vào một số lĩnh vực mà các DNNVV đang gặp khó khăn như: Bảo hiểm xã hội, đất đai, thuế, an toàn phòng chống cháy nổ, lao động, thanh toán qua kho bạc, giảm bớt thanh - kiểm tra và chỉ thanh - kiểm tra khi cần thiết... Như trong kiểm tra, cần thành lập đoàn kiểm tra liên ngành và kiểm tra toàn diện, thay vì hết kiểm tra phòng cháy chữa cháy lại quay sang kiểm tra môi trường, rồi thực hiện Luật Lao động, Luật BHXH… Điều đó làm cho doanh nghiệp mất nhiều thời gian khi phải tiếp quá nhiều đoàn kiểm tra.
Với quyết tâm đẩy mạnh thu hút đầu tư và đưa Bạc Liêu trở thành một trong những điểm đến hấp dẫn, năm 2016 và những năm tiếp theo, Bạc Liêu sẽ tiếp tục đẩy mạnh nâng cao chỉ số PCI và không ngừng tăng cường các chính sách, dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp và các nhà đầu tư.
KIM TRUNG