Ở quê, khoảng đất sau hè thường được trồng nhiều loại cây như: ổi, chuối, khế hoặc chanh. Những bụi lá dứa thơm luôn được trồng sát bên vại nước, có khi là sát hàng rào. Người nhà quê thường chuộng những mùi thơm tự nhiên và sử dụng mùi thơm tự nhiên từ các loại rau, quả, lá trong cách chế biến món ăn hằng ngày thay vì các hương vị và phụ gia mua sẵn.
Ở quê, khoảng đất sau hè thường được trồng nhiều loại cây như: ổi, chuối, khế hoặc chanh. Những bụi lá dứa thơm luôn được trồng sát bên vại nước, có khi là sát hàng rào. Người nhà quê thường chuộng những mùi thơm tự nhiên và sử dụng mùi thơm tự nhiên từ các loại rau, quả, lá trong cách chế biến món ăn hằng ngày thay vì các hương vị và phụ gia mua sẵn.
Từ mùi thơm của trái chanh, rau húng quế đến mùi thơm của lá dứa. Những mùi thơm có sẵn trong rau, củ, quả tự nhiên được xem là có lợi cho sức khoẻ hơn những loại mùi thơm hoá học, có trong các loại gia vị bày bán khắp nơi.
![]() |
Gà gói lá dứa chiên. Ảnh internet |
Trong số những mùi thơm tự nhiên đó thì mùi thơm lá dứa được sử dụng nhiều nhất. Từ việc nấu xôi nếp, làm kem, cá, thịt nướng cuộn lá dứa, bánh đúc lá dứa. Ðặc biệt là món gà chiên lá dứa. Ðây là món ăn chủ yếu vào buổi sáng mùa mưa mà mẹ thường hay làm để chúng tôi được ấm bụng đến trường, để cha no bụng lên cày cuốc đồng sâu.
Thịt gà chiên lá dứa là món ăn khoái khẩu của chúng tôi. Ở thành phố, mỗi lần muốn ăn món này tôi phải đi mua rất xa, cách nơi làm việc của tôi đến vài cây số. Còn ở quê, hầu như nguyên liệu có sẵn, bầy gà mẹ nuôi từ mấy tháng trước, vừa cung cấp trứng, vừa làm đủ các món từ hầm, luộc, xé, nướng và chiên. Còn lá dứa thì mọc quanh bờ ao. Trong từng làn gió sớm, nghe mùi cơm sôi thoảng hương thơm lá dứa của nhà hàng xóm thổi vào cửa sổ khi tôi ngồi học bài. Buổi tối, hương dứa thơm lại toả trong ly chè bắp của mẹ, dưới ánh trăng rằm.
Không riêng mẹ tôi, hầu hết những bà mẹ ở quê đều nấu ăn rất ngon. Không qua trường lớp đào tạo nấu ăn nào, nguyên liệu có sẵn ở vùng quê, vậy mà những món ăn đều ngon đến mê hồn. Ngon nhất, đậm đà nhất có lẽ là món thịt gà chiên lá dứa. Cách làm đơn giản, ít tốn thời gian, với những nguyên liệu có sẵn. Chỉ cần vài nắm lúa là có thể bắt được con gà béo núc ních. Sau đó cắt tiết, lọc bỏ xương, cắt thịt thành từng miếng nhỏ.
Ướp thịt gà với gia vị, nước mắm, tiêu, tỏi, hành, mè trắng, bột nghệ, sữa tươi trong vòng 20 phút cho thấm. Lá dứa rửa sạch, cắt dài khoảng gang tay, để cho ráo nước. Sau đó, lấy từng miếng lá dứa gói thịt gà lại. Dùng tăm tre nhọn hai đầu, ghim chặt cho lá dứa khỏi bung khi chiên. Ðể chảo khô lên bếp, đun lửa nhỏ, cho dầu phộng vào nồi, chờ dầu sôi, cho hành củ thái lát vào, bắt đầu cho từng miếng thịt gà cuộn lá dứa vào chảo. Khi lá dứa vàng giòn, toả mùi thơm dễ chịu, hút hồn của lá dứa và thịt gà là thức ăn đã chín. Làm chén nước mắm ớt, tỏi để ăn với cơm vào buổi sáng, chấm thịt gà chiên lá dứa, vừa chắc ruột, vừa ấm bụng và no lâu.
Món thịt gà chiên lá dứa bất kỳ trong gia đình ở nông thôn nào cũng có thể dễ dàng chế biến vào mỗi ngày, nhất là trong thời tiết mưa và lạnh. Lá dứa ngoài công dụng là gia vị trong nấu nướng, đối với chị em tôi, lá dứa là một trong những “cứu cánh” cho đống sách vở trong tủ. Loài gián thường xuyên lén lút vào cắn nát những quyển sách vở mới toanh. Chỉ cần đặt nắm lá dứa vào tủ, loài gián nghe mùi sẽ bỏ chạy và đống sách vở được yên ổn.
Thời gian học đại học xa nhà, mỗi lúc về quê tôi thường không quên hái vài nắm lá dứa theo bên mình. Chỉ cần cơm sôi, cho vài lá dứa vào nồi, vừa bước chân vào đầu xóm trọ đã nghe thơm nức mũi, mùi thơm dịu nhẹ, dễ chịu. Ăn cơm với chén muối mè cũng thấy ngon.
Rồi đến những lễ tiệc ở quê như đám cưới, đám giỗ thì lá dứa như một gia vị đặc trưng để nấu thức ăn. Lá dứa thông dụng, mùi thơm, màu xanh đặc trưng của lá dứa hiền hoà trong mâm cỗ, dưới bàn tay chế biến khéo léo của các mẹ.
Mỗi gia đình trong xóm nhỏ đều trồng vài luống rau thơm, vài hàng dứa xem như đó là bờ rào ngăn cách giữa các nhà. Những bụi dứa lúp xúp, tươi tốt như tô điểm thêm cho từng ngôi nhà xinh xắn.
Và trong nỗi nhớ của chúng tôi mỗi khi đi công tác xa nhà, có lẽ ngoài món cà dầm tương, dĩa rau muống tươi xanh, còn có mùi thơm vương vấn của món gà chiên lá dứa, của xôi nấu lá dứa. Màu xanh của lá dứa hiền hoà trong mỗi giấc mơ về quê nhà, hứa hẹn những món ăn đầm ấm bên gia đình, người thân./.
Thanh Trâm