Thời gian qua, tình trạng người sản xuất, kinh doanh gặp khó khăn do bất ổn của thị trường không ít, nhất là các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu thuỷ sản, ngày càng có nhiều hàng tồn kho do nhiều nguyên nhân khác nhau…
Thời gian qua, tình trạng người sản xuất, kinh doanh gặp khó khăn do bất ổn của thị trường không ít, nhất là các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu thuỷ sản, ngày càng có nhiều hàng tồn kho do nhiều nguyên nhân khác nhau… Đó là những hệ luỵ xuất phát từ phương thức tổ chức nhỏ lẻ, lạc hậu, thiếu quản lý chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm. Tổ chức lại từ sản xuất đến kinh doanh một cách toàn diện và quản lý chặt chẽ chất lượng hàng hoá là việc làm cần thiết hiện nay, nhất là trong giai đoạn Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) sắp có hiệu lực.
Trong điều kiện thị trường cạnh tranh ngày một gay gắt, đặc biệt là rào cản kỹ thuật và chính sách bảo hộ của các nước phát triển hiện nay, làm cho hoạt động xuất khẩu trong những năm gần đây của nhiều công ty chế biến thuỷ sản xuất khẩu trên địa bàn tỉnh gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, trong hoàn cảnh khó khăn đó vẫn có những công ty năng động quy hoạch và đầu tư phát triển đáp ứng được yêu cầu của thị trường như Công ty Cổ phần Tập đoàn Thuỷ sản Minh Phú không ngừng lớn mạnh, với 9 công ty thành viên.
Đổi mới công nghệ trong sản xuất, linh hoạt trong kinh doanh
![]() |
Công nhân Xí nghiệp Chế biến Lương thực Thới Bình đóng gói gạo xuất khẩu. |
Trong giai đoạn từ năm 2011 đến nay, tình hình kinh tế trong tỉnh, trong nước và thế giới cực kỳ khó khăn. Hoạt động nuôi tôm của người dân gặp phải tình trạng dịch bệnh kéo dài, khiến các công ty thiếu nguyên liệu trầm trọng. Bên cạnh đó, giá cả các mặt hàng trong nước tăng cao, thị trường thế giới biến động cả về chính trị cũng như sự phá giá của đồng tiền các nước làm cho hoạt động sản xuất của nhiều công ty gặp rất nhiều khó khăn. Trước tình hình đó, ông Chu Văn An, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn Thuỷ sản Minh Phú, cho biết, để phát triển, công ty đã tiến hành tổ chức lại sản xuất theo hướng linh động, tiết kiệm và hiệu quả. Theo đó, công ty đã xây dựng một chuỗi sản xuất khép kín từ sản xuất con giống, nuôi tôm thương phẩm, chuỗi cung ứng và sản xuất xuất khẩu. Ngoài ra, công ty luôn áp dụng và duy trì các hệ thống quản lý chất lượng quốc tế. Tăng cường thu gom nguyên liệu các vùng trong cả nước cũng như nhập nguyện liệu, tổ chức xúc tiến thương mại với tinh thần chia sẻ cùng khách hàng.
Nhờ có hướng đi đúng và cách thức tổ chức sản xuất, kinh doanh tốt, trong giai đoạn được đánh giá là khó khăn nhất (2011-2015) nhiều công ty phải giải thể, các mặt hàng của Minh Phú đã có mặt trên 40 nước và vùng lãnh thổ trên thế giới, với sản lượng đạt trên 194.000 tấn tôm thành phẩm và kim ngạch xuất khẩu đạt trên 2,17 tỷ USD.
Ðược xem là đi sau trong lĩnh vực chế biến và xuất khẩu thuỷ sản trên địa bàn, với khởi đầu vào năm 2008 chỉ là cơ sở chế biến nhỏ, thuê gia công hàng hoá ở nơi khác, thế nhưng đến nay, Công ty TNHH Anh Khoa đã đạt kim ngạch xuất khẩu bình quân trên 47 triệu USD/năm. Nhớ lại những năm đầu mới thành lập, ông Trần Văn Trung, Giám đốc công ty, cho biết, giai đoạn đầu công ty gặp rất nhiều khó khăn về vốn đầu tư, vốn sản xuất, kinh doanh, thị trường tiêu thụ, tôm nguyên liệu ngày một ít… Ðể tồn tại và phát triển trong điều kiện muôn vàn khó khăn đó, công ty đã tổ chức lại sản xuất, kinh doanh bằng việc liên tục cập nhật những thành quả khoa học - kỹ thuật trong nước và quốc tế; tích cực đầu tư đổi mới trang thiết bị máy móc nhằm nâng cao chất lượng, năng suất, đảm bảo theo tiêu chuẩn quốc tế. Từ đó, hoạt động sản xuất, kinh doanh của công ty năm sau luôn cao hơn năm trước.
Tiến tới nông nghiệp tập trung
Với nhận định tình hình xuất khẩu sẽ tiếp tục khó khăn trong thời gian tới, để duy trì vị trí đi đầu trên lĩnh vực xuất khẩu thuỷ sản của cả nước, ông Chu Văn An cho biết, hiện nay Minh Phú đang xây dựng chuỗi giá trị tôm toàn cầu mang tính dài hạn cho những năm tiếp theo. Hướng tới mục tiêu đạt 2,5 tỷ USD vào năm 2020, công ty đã cho xây dựng nhà máy chế biến với công suất 60.000 tấn/năm tại Cà Mau và nhà máy tại Hậu Giang với công suất 40.000 tấn/năm. Song song đó là đầu tư sản xuất con giống và nuôi tôm thương phẩm. Ðồng thời, sẽ xây dựng nhà máy chế biến thức ăn thuỷ sản, bao bì, kho lạnh và nhiều hạng mục công trình khác, tiến tới hoàn thiện chuỗi cung ứng tôm toàn cầu.
Trên lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, nhiều công ty đã đổi mới để tiến tới thành công, do đó trong nông nghiệp hiện nay cũng cần phải tổ chức lại sản xuất để không bị bỏ lại phía sau. Ông Lê Văn Sử, Giám đốc Sở NN&PTNT Cà Mau, nhận định, hiện nay các lĩnh vực sản xuất nông nghiệp đang phải đối mặt với rất nhiều khó khăn từ giá cả, dịch bệnh và cả biến động của thời tiết, đặc biệt là nuôi tôm công nghiệp. Ngoài ra, theo dự báo, trong thời gian tới tất cả các hoạt động sản xuất nông nghiệp sẽ chịu tác động mạnh mẽ của tình trạng thiếu nước ngọt phục vụ sản xuất và tình trạng triều cường dâng cao, nên ổn định sản xuất hiệu quả trong thời gian qua đã khó thì thời gian tới sẽ càng khó hơn. Hiện nay, Sở đang kết hợp với các huyện rà soát lại tất cả các lĩnh vực sản xuất của ngành nông nghiệp, xem lĩnh vực nào sẽ bị ảnh hưởng và ảnh hưởng đến mức độ nào để có biện pháp khắc phục.
Về lâu dài, khâu đột phá của ngành nông nghiệp vẫn đang kỳ vọng vào kết quả mang lại khi triển khai thực hiện đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Tuy nhiên, có thể nói kỳ vọng này vẫn còn khá xa vì hiện nay trong quá trình triển khai đề án này đang gặp phải nhiều khó khăn nhiều mặt. Theo nhận định của ông Sử, nói về tái cơ cấu ngành nông nghiệp thì đã nói nhiều nhưng hiểu về tái cơ cấu là chưa nhiều, ngay cả từ tỉnh, huyện cho đến xã hiện tại đang gặp phải sự lúng túng trong việc triển khai thực hiện. Ðể có sự đột phá trong quá trình triển khai, hiện nay, Sở đang kết hợp với Trường Ðại học Cần Thơ tiến hành hướng dẫn các xã xây dựng kế hoạch thực hiện đề án tái cơ cấu. Tuy nhiên, trước mắt, Sở NN&PTNT đang kết hợp một số doanh nghiệp có liên quan để xây dựng kế hoạch nhân rộng các mô hình đã được đánh giá là mang lại hiệu quả trong Nhân dân.
Có thể thấy, tập quán sản xuất nhỏ lẻ là nguyên nhân khiến người nông dân dễ bị tổn thương khi thị trường biến động, doanh nghiệp lại thiếu sự chủ động trong sản xuất kinh doanh do nguồn nguyên liệu chưa ổn định. Ðể tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong sản xuất nông nghiệp của tỉnh cần phải có tư duy sản xuất mới. Theo ông Mai Hữu Chinh, Giám đốc Sở Kế hoạch và Ðầu tư, chủ trương là tập trung ruộng đất để thực hiện sản xuất nông nghiệp theo mô hình cánh đồng lớn nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư, nâng cao giá trị kinh tế. Song song đó, sẽ tập trung đầu tư cơ giới hoá và công nghệ hiện đại trong sản xuất, kinh doanh để chủ động và ổn định hơn trong cơ chế cạnh tranh ngày một quyết liệt trên toàn cầu./.
Bài và ảnh: Nguyễn Phú