(CMO) “Do không có kinh phí bảo trì, bảo dưỡng từ các dự án, nguồn ngân sách đầu tư còn hạn chế trong nhiều năm qua, nhất là 2 năm vừa qua tỉnh Cà Mau tập trung nguồn lực cho công tác phòng, chống dịch Covid-19, nên việc đầu tư sửa chữa, mua sắm trang thiết bị ngành y rất hạn chế”, Bác sĩ Vương Hữu Tiến, Phó giám đốc Sở Y tế tỉnh Cà Mau, trao đổi cùng phóng viên báo Cà Mau.
Hình ảnh cơ sở vật chất xuống cấp tại Trạm Y tế xã Thạnh Phú.
- Theo nắm bắt tình hình, hiện nay toàn tỉnh Cà Mau, các trạm y tế tuyến xã đều xuống cấp nghiêm trọng. Việc chậm hoặc chưa được đầu tư mua sắm trang thiết bị, nâng cấp cơ sở vật chất nguyên nhân do đâu, thưa ông?
Bác sĩ Vương Hữu Tiến: Hệ thống y tế tuyến xã hiện nay đã phủ kín 101 xã, phường, thị trấn; bao gồm 94 trạm y tế và 7 phòng khám đa khoa khu vực Tắc Vân (TP Cà Mau), Khánh An (huyện U Minh), Sông Ðốc, Khánh Bình Tây (huyện Trần Văn Thời), Phú Tân (huyện Phú Tân), Nguyễn Huân (huyện Ðầm Dơi), Ðất Mũi (huyện Ngọc Hiển). Trước đây đã được các dự án đầu tư đồng bộ về cơ sở vật chất và trang thiết bị y tế. Theo đó, về trang thiết bị y tế tuyến xã, qua rà soát, hiện tại có 4.261 trang thiết bị, trong đó có 2.154 trang thiết bị đang hoạt động, chiếm 50,6%; đã thanh lý 522 trang thiết bị, chiếm 12,2%; 1.585 trang thiết bị đủ điều kiện thanh lý, chiếm 37,2%.
Về cơ sở vật chất, nhìn chung cơ sở y tế tuyến xã trước đây đã được xây dựng mới, nâng cấp, sửa chữa cơ bản đạt Bộ Tiêu chí quốc gia về y tế; góp phần nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khoẻ ban đầu cho Nhân dân. Tuy nhiên, qua hơn 10 năm đưa vào hoạt động, các cơ sở y tế cấp xã chưa được đầu tư thêm, đa số đã xuống cấp, đặc biệt là các cơ sở y tế trước đây chỉ được nâng cấp, sửa chữa. Một số cơ sở y tế cấp xã ở vùng ngập mặn có nhiều hạng mục bị xuống cấp nặng, gây ảnh hưởng hoạt động chuyên môn. Nguyên nhân do không có kinh phí bảo trì, bảo dưỡng, nguồn ngân sách đầu tư hạn chế trong nhiều năm qua. Ðặc biệt, trong 2 năm vừa qua tập trung nguồn lực cho công tác phòng, chống dịch Covid-19 nên việc đầu tư sửa chữa, mua sắm càng ít.
- Việc đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế đối với tuyến y tế cơ sở, nhất là các địa bàn vùng sâu, vùng xa, những nơi cách xa trung tâm của tỉnh như thế nào, thưa ông?
Bác sĩ Vương Hữu Tiến: Hệ thống y tế cơ sở (bao gồm y tế tuyến huyện, y tế tuyến xã, phường, thị trấn) thời gian qua luôn được Chính phủ, Bộ Y tế, UBND tỉnh quan tâm đầu tư, sửa chữa, mua sắm cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế... Sự đầu tư này cơ bản đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khoẻ cho Nhân dân tỉnh nhà, đặc biệt tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa, nhất là công tác phòng, chống đại dịch Covid-19 vừa qua.
Các bệnh viện, trung tâm y tế tuyến huyện được đầu tư cơ bản, đảm bảo khám, điều trị bệnh nhằm giảm tải cho tuyến tỉnh; y tế tuyến xã, phường, thị trấn đảm bảo công tác chăm sóc sức khoẻ ban đầu cho người dân.
Tuy nhiên, đại dịch Covid-19 đã phơi bày những yếu kém của hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng. Ðầu tư cho y tế cơ sở, y tế dự phòng chưa được quan tâm đúng mức; điều kiện về thuốc, trang thiết bị y tế, cơ sở vật chất hạn chế. Do đó, việc đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế cho tuyến cơ sở là rất cần thiết trong thời gian tới.
Hiện nay có một số chương trình, dự án đang triển khai đầu tư cho y tế cơ sở. Cụ thể, chương trình đầu tư phát triển mạng lưới y tế cơ sở vùng khó khăn tại Cà Mau, trong đó đầu tư 23 trạm y tế, đã được UBND tỉnh phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư tại Quyết định số 2036/QÐ-UBND ngày 30/9/2021. Chương trình này xây mới 13 trạm y tế, nâng cấp, sửa chữa 10 trạm y tế. Tổng mức đầu tư 103,168 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn Trung ương (vay ADB) 86,023 tỷ đồng, vốn đối ứng 17,145 tỷ đồng (dự án này đang triển khai thực hiện giai đoạn 2021-2025).
Bên cạnh đó là chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội lĩnh vực y tế, được UBND tỉnh cho chủ trương dự án đầu tư. Tổng vốn đầu tư do Trung ương hỗ trợ 177 tỷ đồng (sửa chữa, nâng cấp và mua sắm trang thiết bị cho Trung tâm Kiểm soát bệnh tật 25 tỷ đồng; xây mới, mua sắm trang thiết bị cho Trung tâm Y tế TP Cà Mau, Trung tâm Y tế Cái Nước và Trung tâm Y tế Ngọc Hiển 97 tỷ đồng). Xây mới và sửa chữa, mua sắm trang thiết bị cho 19 trạm y tế tuyến xã với tổng mức đầu tư 70 tỷ đồng, trong đó vốn Trung ương 55 tỷ đồng, vốn đối ứng địa phương 15 tỷ đồng. Dự án này sẽ hoàn thành trong năm 2023.
Dự kiến đến tháng 6/2024 sẽ có 42 trạm y tế được đầu tư xây mới, nâng cấp, sửa chữa và mua sắm trang thiết bị y tế. Các trạm y tế còn lại, Sở Y tế sẽ tiếp tục xây dựng đề án tổng thể về đầu tư, xây dựng, sửa chữa, mua sắm cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế giai đoạn 2023-2025, định hướng đến năm 2030.
Trang thiết bị y tế, máy móc được đầu tư tại Trung tâm Y tế huyện U Minh.
- Ðể tạo điều kiện thuận lợi cho các trạm y tế hoạt động hiệu quả, đảm bảo nhiệm vụ chăm sóc sức khoẻ ban đầu cho Nhân dân, ngành y tế có định hướng gì trong thời gian tới, thưa ông?
Bác sĩ Vương Hữu Tiến: Ðể tạo điều kiện thuận lợi cho các trạm y tế đảm bảo nhiệm vụ chăm sóc sức khoẻ ban đầu cho Nhân dân trong thời gian tới, ngành y tế sẽ tiếp tục đề xuất đầu tư xây dựng, nâng cấp và mua sắm trang thiết bị y tế cho 59 trạm y tế còn lại. Ðề án này đã được Thường trực Tỉnh uỷ, UBND tỉnh cho chủ trương.
Trước mắt, ngành y tế tổ chức, thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh Cà Mau tại Công văn số 4703/UBND-KGVX ngày 22/7/2022 về việc chỉ đạo triển khai một số nội dung của ngành y tế. Theo đó, Sở Y tế tiến hành xây dựng “Ðề án tổng thể về đầu tư, xây dựng, sửa chữa, mua sắm cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế giai đoạn 2023-2025, định hướng năm 2030”.
Bên cạnh đó, ngành y tế đề xuất cấp thẩm quyền có ưu tiên nguồn kinh phí mua sắm trang thiết bị máy móc, đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh ban đầu cho tuyến y tế cơ sở.
Ðối với 59 trạm y tế tuyến xã, phường còn lại sẽ được đầu tư sửa chữa và xây mới một số phòng chức năng để đảm bảo nhu cầu theo quy định. Ðối với các công trình hết niên hạn sử dụng hoặc xuống cấp, đầu tư sửa chữa không đạt hiệu quả kinh tế... sẽ đề xuất xây dựng mới. Cụ thể, giai đoạn 2025 xây dựng mới 3 trạm y tế; đến năm 2030 xây dựng mới 8 trạm y tế; các trạm y tế khác sẽ được đầu tư sửa chữa giai đoạn tiếp theo. Ðặc biệt, tăng cường công tác đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ y sĩ, bác sĩ, nhất là nguồn nhân lực phục vụ tuyến y tế cơ sở, nhằm ngày càng nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh cho người dân.
- Xin cảm ơn ông!
Tuyết Mỉnh - Hoàng Vũ thực hiện