ĐT: 0939.923988
Chủ nhật, 6-7-25 00:06:01
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Phát triển không đánh đổi môi trường

Báo Cà Mau (CMO) LTS: Tuy công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh chuyển biến tích cực, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội ngày càng phát triển; song, cùng với quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế và tốc độ đô thị hoá nhanh, tình trạng ô nhiễm môi trường ở nhiều nơi trên địa bàn tỉnh diễn biến phức tạp, một số nơi có chiều hướng gia tăng, ảnh hưởng đến đời sống người dân và sự phát triển bền vững của tỉnh. Loạt bài "Phát triển không đánh đổi môi trường" góp thêm góc nhìn về thực trạng môi trường từ thành thị đến nông thôn; từ sản xuất, nuôi trồng đến chế biến... trên địa bàn tỉnh và hướng khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường, với quyết tâm "không đánh đổi môi trường để phát triển kinh tế".

Bài 1: Lợi ích và xung đột

Môi trường được xem là nền tảng cho sự phát triển, đồng thời phát triển kinh tế tạo điều kiện cho việc cải thiện môi trường. Do đó, hai phạm trù này có sự tương quan mật thiết với nhau. Tuy nhiên, hiện nay mối quan hệ này có sự gia tăng xung đột đáng kể.

 

Sai phạm vẫn diễn tiến

Toàn tỉnh có 39 nhà máy của 29 doanh nghiệp chế biến thuỷ sản, hàng năm giải quyết việc làm cho hơn 20.000 công nhân, người lao động, xuất khẩu thuỷ sản mang về 1,2 tỷ USD mỗi năm. Song, vấn nạn ô nhiễm từ các nhà máy, xí nghiệp, khu công nghiệp; nước thải, rác thải, mùi hôi... chưa được xử lý triệt để gây nhiều bức xúc, bất cập trong đời sống Nhân dân. Ðó là hệ luỵ của vấn đề phát triển kinh tế không theo quy hoạch ảnh hưởng đến chiến lược phát triển hài hoà, bền vững...

Ðể khắc phục những hạn chế, yếu kém nêu trên; đồng thời, tiếp tục tạo chuyển biến mạnh mẽ trong công tác bảo vệ môi trường, không ngừng cải thiện chất lượng môi trường sống, góp phần thực thi hiệu quả Luật Bảo vệ môi trường, ngày 10/8/2016, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau ban hành Chỉ thị số 09/CT-UBND về việc tăng cường công tác bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh Cà Mau.

Từ đó, công tác bảo vệ môi trường, đấu tranh phòng chống các hành vi xâm hại đến môi trường luôn được các ngành, các cấp quán triệt thực hiện với mục tiêu phát triển không đánh đổi.

Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn nhiều nguồn thải từ hoạt động nuôi tôm và chế biến thuỷ sản, các loại hình sản xuất có xả thải phân bố khắp các địa bàn trong tỉnh. Qua công tác thanh tra, kiểm tra đã phát hiện và xử lý nhiều trường hợp vi phạm trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.

Riêng khoảng thời gian năm 2020-30/6/2021, Sở Tài nguyên và Môi trường, Phòng Cảnh sát môi trường Công an tỉnh Cà Mau đã xử phạt 12 trường hợp vi phạm trong lĩnh vực bảo vệ môi trường với tổng số tiền 1 tỷ 713 triệu 500 ngàn đồng (năm 2020 xử phạt 10 trường hợp, với tổng số tiền 915 triệu 500 ngàn đồng; 6 tháng đầu năm 2021 xử phạt 2 trường hợp, với tổng số tiền 798 triệu đồng). Cấp huyện, thành phố trong thời gian này cũng tiến hành xử phạt vi phạm hành chính theo thẩm quyền với số tiền 192 triệu đồng.

Theo đánh giá của ngành chức năng, thời gian qua vi phạm liên quan đến môi trường trong hoạt động sản xuất, kinh doanh thuỷ sản tại nhiều nhà máy, xí nghiệp trên địa bàn vẫn còn diễn ra.

Vấn nạn từ “siêu thâm canh”

Vấn đề ô nhiễm môi trường đã và đang là vấn đề nóng rất được dư luận quan tâm. Với ưu thế năng suất cao lại có nhiều cơ chế chính sách đãi ngộ nên nhiều hộ nông dân lựa chọn mô hình nuôi tôm siêu thâm canh là “chiến lược” phát triển kinh tế gia đình. Chỉ với hơn 3.000 ha vào năm 2017, đến nay có hơn 10.000 ha nuôi tôm siêu thâm canh trên toàn tỉnh. Tập trung đông tại các huyện Phú Tân, Cái Nước, Năm Căn,  Ðầm Dơi và TP Cà Mau.

Cùng với sự tăng đột biến của diện tích nuôi tôm siêu thâm canh là nỗi lo về ô nhiễm môi trường. Vấn nạn xả thải trực tiếp ra môi trường là nguy cơ cao phát sinh dịch bệnh, ô nhiễm nguồn nước, đe doạ đến tính bền vững của nghề nuôi tôm tại địa phương.

Cùng với sự tăng đột biến diện tích nuôi tôm siêu thâm canh là nỗi lo về ô nhiễm môi trường.

Ông Thái Ngọc Thắng, ấp Xóm Lớn Trong, xã Hàng Vịnh, huyện Năm Căn, ngao ngán mỗi khi nhắc đến nuôi tôm công nghiệp và tôm siêu thâm canh. Bởi, chính ông là người nuôi tôm truyền thống đang chịu ảnh hưởng lớn nhất từ tình trạng nuôi tôm siêu thâm canh tự phát ngoài vùng quy hoạch. “Tôi có 4 ha nuôi tôm truyền thống nhưng 2 năm nay mỗi con nước xổ tôm kiếm chưa ra chục triệu đồng. Từ khi mấy đầm tôm lân cận chuyển sang nuôi trải bạt theo mô hình siêu thâm canh thì vuông tôi cứ lấy nước vào là tôm chết. Vì mỗi lần họ xả nước từ đầm tôm ra sông là thối đen cả một khúc sông”.

Theo quy định tại Cà Mau, hộ dân muốn triển khai nuôi tôm siêu thâm canh không chỉ thực hiện việc đăng ký mà phải đảm bảo đầy đủ các nguyên tắc bảo vệ môi trường, không được gây ảnh hưởng đến các hộ nuôi lân cận. Một điều bắt buộc là trong khuôn viên nuôi phải có hệ thống xử lý, như ao ươm, ao tôm thịt và ao lắng. Bên cạnh đó, khu xử lý chất thải phải thật sự hoàn chỉnh từ ao chứa chất thải, chứa bùn kết hợp hệ thống xử lý chất thải trước khi đưa ra môi trường.

Mặc dù quy định khá khắt khe đối với việc nuôi tôm siêu thâm canh, nhưng trên thực tế vi phạm lại khá phổ biến. Hành vi vi phạm này xuất hiện hầu hết ở các địa phương vừa nêu.

Theo quy định trong nuôi tôm siêu thâm canh, khu xử lý chất thải phải đúng quy trình. Tuy nhiên, qua kiểm tra, vi phạm này vẫn khá phổ biến.

Phó trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Phú Tân Nguyễn Văn Non cho biết: “Hiện tại nước mặt ở một số khu vực nuôi tôm siêu thâm canh trên địa bàn có nguy cơ ô nhiễm cao do cơ sở nuôi lén lút xả nước thải, chất thải không qua xử lý ra môi trường bên ngoài. Qua kiểm tra phát hiện và xử phạt vi phạm hành chính nhiều trường hợp vi phạm”.

Phó chủ tịch UBND thị trấn Cái Ðôi Vàm, huyện Phú Tân Nguyễn Văn Kha nhìn nhận: “Việc xả nước thải trực tiếp ra môi trường tại các hộ nuôi tôm vẫn còn diễn ra. Việc xử lý gặp nhiều khó khăn do các hộ nuôi cố tình vi phạm thường tìm mọi cách để qua mặt lực lượng, tổ giám sát”./.

 

Phong Phú - Văn Ðum

BÀI 2: HUÊ LỢI VÀ “LỖ HỔNG” QUẢN LÝ

 

"Lá chắn thép" nơi cực Nam Tổ quốc - Bài cuối: Dệt nghĩa tình nơi vùng biên

Thắt chặt tình quân - dân, Bộ đội Biên phòng (BÐBP) Cà Mau tích cực tham gia xây dựng cơ sở chính trị, phát triển kinh tế - xã hội ở các địa bàn biên giới biển, đảo, thường xuyên thực hiện các hoạt động nghĩa tình, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho bà con. Ðiều này góp phần củng cố sức mạnh đại đoàn kết, tạo nên thế trận quốc phòng toàn dân vững chắc, phát huy sức mạnh tổng hợp để bảo vệ chủ quyền biển, đảo.

"Lá chắn thép" nơi cực Nam Tổ quốc - Bài 2: Bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng

Là lực lượng chủ công trên mặt trận phòng chống các loại tội phạm trên biển, Bộ đội Biên phòng (BÐBP) Cà Mau ngày đêm tuần tra, kiểm soát, kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi xâm phạm chủ quyền, vi phạm pháp luật. Những chiến công liên tiếp trong việc triệt phá các chuyên án, bắt giữ tội phạm đã góp phần giữ vững an ninh trật tự, tạo môi trường ổn định cho sự phát triển kinh tế biển.

"Lá chắn thép" nơi cực Nam Tổ quốc

Năm 2025 là năm đặc biệt đối với Bộ đội Biên phòng (BÐBP) Cà Mau khi đánh dấu 50 năm xây dựng, chiến đấu và không ngừng lớn mạnh, trở thành “lá chắn thép” nơi cực Nam Tổ quốc, đảm bảo sự bình yên và vững chắc cho vùng biển, đảo quê hương. Cán bộ, chiến sĩ BÐBP còn là những người bạn, người thân của Nhân dân, cùng chung tay xây dựng thế trận biên phòng toàn dân vững mạnh, góp phần tô thắm thêm truyền thống vẻ vang của Bộ đội Cụ Hồ.

Lớn lên từ những chuyến đi

Trong suốt chặng đường theo nghề báo hơn 25 năm, có những lúc áp lực, tưởng chừng sẽ phải dừng lại. Song, khi nhìn lại, tôi thầm cảm ơn và tự hào với những gì mà nghề đã mang lại cho tôi, đó là những chuyến đi, khám phá những vùng đất mới, xa xôi, đặc biệt là những chuyến đi biển, đảo. Chính những hành trình ấy đã tiếp thêm sức mạnh, tình yêu quê hương, đất nước, bùng thêm ngọn lửa nghề trong tim tôi.

Khi ý Ðảng gặp sức dân - Bài cuối: Nâng cao hiệu quả quản trị cộng đồng

Bức tranh toàn cảnh về sự hình thành và những thành công bước đầu của mô hình tổ Nhân dân tự quản (NDTQ) tại Cà Mau, cho thấy một thiết chế đầy tiềm năng trong việc kết nối ý Ðảng với sức mạnh cộng đồng. Tuy nhiên, hành trình xây dựng và phát triển mô hình này không tránh khỏi những “gập ghềnh”, những “nút thắt” cần được tháo gỡ.

Viết báo tết trong chiến khu

Buổi sáng cuối đông năm 1973, bầu trời se lạnh. Chúng tôi ngồi viết báo Tết trong khu vườn dừa của chú Sáu Lân ở ấp Lý Ấn, xã Hưng Mỹ, huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau.

Khi phóng viên địa bàn đồng hành cùng địa phương

Từ thời Báo Minh Hải, phóng viên đã được Toà soạn phân công phụ trách địa bàn để cùng ăn, cùng ở, cùng làm với cơ sở, với bà con, nắm bắt thật sát tình hình địa phương, thực hiện các tin, bài nóng hổi tính thời sự, góp phần và đồng hành cùng với sự ổn định, phát triển của địa bàn phụ trách.

Khi ý Ðảng gặp sức dân

Trong công cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa “của dân, do dân, vì dân”, ở Cà Mau, một mô hình tổ chức xã hội đặc biệt đang âm thầm bén rễ và lan toả sức sống: Tổ Nhân dân tự quản (NDTQ). Thoạt nghe, cụm từ này có vẻ khô khan, mang nặng tính hành chính, nhưng khi đặt chân đến những xóm, ấp nơi mô hình này đang hoạt động, người ta mới cảm nhận được hơi thở của sự tự nguyện, tinh thần đoàn kết và khát vọng làm chủ cuộc sống cộng đồng. Ðây không chỉ là hình thức tập hợp người dân theo địa bàn cư trú, mà sâu xa hơn, nó đang dần khẳng định vai trò như một cầu nối sống động, nơi ý Ðảng được truyền tải một cách gần gũi nhất, hoà quyện với nhu cầu và sức mạnh nội tại của Nhân dân.

Với nghề, tôi thấy mình như vừa chập chững tập đi...

Tôi bắt đầu công việc viết lách từ rất sớm, như các bạn tuổi mới lớn khác, tập tành sáng tác thơ và tản văn. Ở những năm học cấp III, tôi chi tiêu cho mua dụng cụ học tập, hàng quà hay những thứ lặt vặt khác, từ chính nguồn nhuận bút viết lách.

Thức cùng sóng biển

Hầu như năm nào cũng vậy, khi những làn gió chướng đầu tiên lao xao trên cành lá là cái rạo rực về những bài báo xuân cứ thôi thúc trong mỗi chúng tôi.