Trồng lúa theo cách IPM: Tăng lợi nhuận của nhà nông

Quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) trên lúa giúp giảm chi phí sản xuất khoảng 6 triệu đồng/ha/vụ. Ý nghĩa hơn là sức khoẻ không bị đe doạ từ tiếp xúc với hoá chất độc hại như trước kia.

Quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) trên lúa giúp giảm chi phí sản xuất khoảng 6 triệu đồng/ha/vụ. Ý nghĩa hơn là sức khoẻ không bị đe doạ từ tiếp xúc với hoá chất độc hại như trước kia.

“Từ thực tế mô hình trồng lúa mới mà Chi cục Bảo vệ thực vật (BVTV) giới thiệu, tôi nhận thấy đây là mô hình mà anh em chúng tôi mong đợi. Với cách trồng lúa IMP đã cho kết quả khả quan. Vào thời điểm thu hoạch lúa chỉ được 3.900 đồng/kg nhưng lợi nhuận thu về trên 7 triệu đồng/ha, trong khi anh em khác chỉ thu lại được vốn, thậm chí lỗ", anh Hồ Vũ Liêm, ấp 6, xã Trần Hợi, huyện Trần Văn Thời, phấn khởi cho biết.

Giải mã bài toán lợi nhuận

Bài toán về năng suất mà ngành nông nghiệp thực hiện trong nhiều năm qua vẫn chưa giúp người trồng lúa thay đổi được mức sống. Bởi liên kết bốn nhà chưa thật sự chặt chẽ, giá đầu ra thấp, trong khi chi phí vật tư đầu vào lại tăng... Đó là những gì mà người trồng lúa Cà Mau, ngành chức năng trăn trở hiện nay. Cách trồng lúa IPM đang tạo ra hướng phát triển tích cực cho nông dân.

Nông dân ấp 6, xã Trần Hợi phấn khởi từ mô hình IPM cho lợi nhuận cao.

Hốt nắm lúa vừa mới thu hoạch trên tay, anh Vũ Văn Nhiên, ấp 6, xã Trần Hợi, hớn hở: “Chỉ nói về kỹ thuật bón phân thôi cũng nể rồi, cây lúa bị ngập nước chỉ còn một đến hai chồi thưa thớt, nếu theo cách làm truyền thống là anh em đã trục bỏ. Nhưng với kỹ thuật mới, chỉ sử dụng một lượng rất ít phân supper lân và 5 kg urê, vậy mà khi thu hoạch lại cho năng suất 40 giạ/công, so với vụ trước chỉ đạt 35 giạ/công”.

Nhờ cách trồng lúa IPM mà năm nay anh Nhiên thu lợi nhuận trên 7 triệu đồng/ha, trong lúc giá lúa chỉ 3.900 đồng/kg. Có được kết quả trên là do anh, cũng như 30 nông dân khác, được người của Chi cục Bảo vệ thực vật hướng dẫn trực tiếp về kỹ thuật quan sát thiên địch ngay trên đồng ruộng. Quan sát và nắm bắt được tiến triển vòng đời của sâu bệnh, từ đó việc phun thuốc BVTV cũng giảm trên 50% so với cách làm truyền thống.

Ông Lâm Văn Thuyền, chủ cánh đồng trình diễn, khâm phục: “Mô hình càng thuyết phục hơn khi cánh đồng trình diễn chỉ gieo sạ 15 kg giống/công so với 22 kg/công ngoài mô hình. Vào thời điểm gieo sạ được hai ngày thì mưa ngập kéo dài nên nhiều nông dân bỏ cuộc không muốn giậm do lúa còn quá thưa. Khi lúa trổ bông lại xuất hiện sâu đục thân với mật độ hai đến ba bông một mét vuông, nhưng được kỹ sư hướng dẫn không phun thuốc vậy mà năng suất đạt 36 giạ/công”. 

Kỹ sư Nguyễn Trần Thức, Chi cục trưởng Chi cục BVTV, cho biết: “Chúng tôi hướng dẫn bà con quy trình quản lý dịch hại tổng hợp ngay trên đồng ruộng theo vòng đời phát triển của cây lúa. Bà con đã thấy, việc chấp nhận cho sâu hại tồn tại ở một mức độ nhất định sẽ không ảnh hưởng đến năng suất cây trồng. Từ đó, hạn chế được tối đa việc sử dụng thuốc BVTV, bảo vệ được số lượng thiên địch cần thiết, bảo vệ môi trường, sức khoẻ con người và giảm chi phí trong sản xuất”.

Tiến đến nền nông nghiệp xanh

Để khắc phục những tác động xấu của phân bón, thuốc BVTV đến môi trường, cây trồng, vật nuôi và sức khoẻ cộng đồng, hướng đến phát triển nền nông nghiệp xanh, sạch và bền vững, thì việc áp dụng chương trình quản lý dịch hại tổng hợp IPM trên cây lúa sẽ góp phần mang lại hiệu quả cao.

Kỹ sư Nguyễn Trần Thức cho biết thêm: “Cách trồng lúa IPM đã mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội và môi trường, được các cấp chính quyền địa phương và bà con nông dân hưởng ứng tích cực. Từ đó, vụ đông xuân này chi cục đã tổ chức nhân rộng mô hình IPM với chín điểm tại TP Cà Mau và các huyện trồng lúa, với quy mô 450 ha của 450 hộ tham gia thực hiện. Đây là bước khởi đầu góp phần thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, phát triển bền vững”.

Theo Kỹ sư Nguyễn Trần Thức, khi mô hình IPM được áp dụng trên diện rộng sẽ giúp giảm phun thuốc BVTV, không làm mất cân bằng hệ sinh thái trên đồng ruộng, bảo vệ được thiên địch có ích, nguồn nước không bị ô nhiễm, đảm bảo sức khoẻ con người. Đồng ruộng giảm được sự lưu tồn thuốc BVTV trong đất và nước, phục hồi nguồn thuỷ sản. Trên hết, thông qua cách trồng lúa IPM sẽ giúp nông dân nâng cao ý thức cộng đồng về bảo vệ môi trường trong sản xuất ở nông thôn, từ đó hướng đến sản xuất nông nghiệp bền vững.

Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh Cà Mau đang triển khai mô hình nuôi cấy nấm xanh tại xã Khánh Bình Tây Bắc, huyện Trần Văn Thời. Mô hình này sẽ ngăn chặn sự phát triển của sâu gây hại, từng bước thay thế dần thuốc BVTV. Đây là bước đệm cho hạt gạo Cà Mau tiến tới mô hình sản xuất lúa không sử dụng thuốc BVTV, đáp ứng chất lượng cho nhu cầu xuất khẩu hiện nay./.

Bài và ảnh: Diệu Lữ