(CMO) Ở huyện Trần Văn Thời thời điểm này đang vào mùa thu hoạch nấm rơm rộ nhất trong năm. Sau khi thu hoạch vụ lúa đông xuân, nông dân đã biết tận dụng nguồn rơm rạ để trồng trọt, chăn nuôi. Phần lớn rơm được dùng để trồng nấm, mang lại hiệu quả kinh tế khá cao. Từ sự cần cù, chịu khó, nghề trồng nấm đã tồn tại và phát triển khá bền vững, trở thành một trong những mô hình trọng điểm, thích ứng với điều kiện tự nhiên.
Ngoài canh tác lúa và rau màu, nông dân thường canh tác luân canh hoặc xen canh vụ nấm rơm thay thế những mùa vụ trồng lúa hay rau màu không được thuận lợi. Trồng nấm rơm không đòi hỏi nhiều chi phí đầu tư, ít rủi ro, năng suất cao, tỷ lệ thu hồi vốn tương đối nhanh và có thể mang lại lợi nhuận gấp 4-5 lần so với số vốn bỏ ra.
Ðây là năm thứ 6 chị Hồ Ngọc Bích (ấp Cơi 6A, xã Khánh Bình Tây) trồng nấm rơm. Ðây được xem như nguồn kinh tế chính của gia đình. Mỗi năm chị trồng từ 2-3 vụ nấm. Mỗi vụ chị mua khoảng 2.000 cuộn rơm, trồng trên diện tích 2.000 m2. Trung bình 1 bọc meo giá 6.000 đồng có thể cho thu hoạch 1,5 kg nấm rơm, giá bán từ 50.000-60.000 đồng/kg. Như vậy, theo tính toán của chị Bích, với 2.000 bọc meo, mỗi vụ trồng nấm rơm mang về lợi nhuận khoảng 100 triệu đồng.
Sau 10 ngày, nấm ra búp là có thể thu hoạch. |
Chị Bích chia sẻ: “Trước đây, rơm phải mua từ vùng khác về, không đủ để trồng nấm. Bây giờ có máy cuộn rơm trong xóm nên cuộn rơm trên ruộng mình thì có giá 13.000 đồng/cuộn, dễ bảo quản và sử dụng trồng nấm quanh năm”.
Vợ chồng ông Sáu Lượm (Trần Văn Lượm, ấp Cơi 6A, xã Khánh Bình Tây) quê gốc ở Ba Tri, tỉnh Bến Tre, về vùng đất này lập nghiệp hơn 30 năm nay. Thấy nghề trồng nấm rơm ở đây hiệu quả, ông là người tiên phong sắm chiếc máy cuộn rơm về để đáp ứng nhu cầu của bà con và cũng để phục vụ nghề trồng nấm hơn 10 năm của gia đình.
Nhờ uy tín và làm ăn hiệu quả, ông trở thành đại lý cung cấp rơm và meo nấm cho bà con nơi đây. Loại meo được cấy ủ bằng rơm nên phát triển ra nấm rất đều, to và đẹp, thịt nấm thơm, ngon ngọt, rất được ưa chuộng.
Ông Lượm cho biết: “Anh em ruột tôi ở Ba Tri, vốn là vùng trồng nấm rơm lâu đời từ xưa đến nay, nên meo giống tôi lấy về đây, vừa trồng nấm, vừa bán lại cho bà con cùng làm. Việc chọn meo nấm quyết định 50% thành công của vụ nấm. Meo nấm tốt, khoẻ, không nhiễm bệnh, phát triển mạnh sẽ cho năng suất cao, mang về lợi nhuận lớn cho bà con trồng nấm. Ngược lại, meo nấm không đạt chuẩn sẽ làm năng suất giảm, chất lượng nấm không đạt. Bên cạnh đó, trồng nấm cần chọn vị trí cao ráo, sạch sẽ để bắt giồng. Trung bình bề ngang từ 8 tấc đến 1 m, chiều cao từ 2-3 tấc, mỗi giồng cách nhau từ 5-7 tấc để dễ chăm sóc, tưới nước, thu hoạch… Sau khi bắt giồng, vô meo thì dùng rơm khô sạch đậy lên phía trên để meo phát triển thành nấm”.
Ðối với vợ chồng anh Võ Văn Huỳnh (ấp Cơi 5A, xã Khánh Bình Tây), đây là vụ nấm rơm đầu tiên anh làm thử, nhưng không ngờ lại quá trúng. Với 5 công đất ruộng, anh chị làm rẫy quanh năm. Thời điểm này vào mùa hạn nên anh chị tận dụng thời gian và đất trống quanh nhà, lên giồng trồng nấm rơm với diện tích khoảng 1.000 m2, anh mua 420 cuộn rơm và 720 bọc meo để trồng nấm.
Trên 1.000 m2 trồng nấm, mỗi ngày, gia đình anh Huỳnh thu hoạch từ 30-40 kg nấm. |
Theo anh Huỳnh, bí quyết để có được thành quả như vậy, ngoài việc chọn giống meo tốt, thì việc ủ rơm rất quan trọng. Rơm khô cần được nhúng vào dung dịch nước vôi với tỷ lệ 3 kg vôi/100 lít nước. Ngâm cho rơm đủ ngập từ 20-30 phút, sau đó vớt ra, để rơm ráo nước mới chất thành đống để ủ. Mục đích xử lý vôi giai đoạn này là nhằm diệt nấm dại, tẩy rửa chất phèn, mặn trong rơm rạ. Sau khi ủ 12 ngày, đem ra lên giồng và cấy meo. Trong quá trình đó cần theo dõi nhiệt độ và độ ẩm. Sau 10 ngày là bắt đầu có nấm để thu hoạch, kéo dài khoảng 20 ngày thì rơm hoai mục, đem làm phân bón hữu cơ cho cây và rau màu rất tốt hoặc vô bao bán 50.000 đồng/bao và tiếp tục lên giồng nấm mới.
Anh Huỳnh còn tận dụng giàn ống tưới phun tự động của vụ rẫy để lắp đặt tưới cho vụ nấm, vừa đỡ tốn công sức, vừa tiết kiệm nước, nước tưới đều, hiệu quả. Qua học hỏi kỹ thuật từ những người trồng nấm trước, và qua mạng Internet, anh Huỳnh đầu tư 5,4 triệu đồng tiền rơm cuộn và 4,3 triệu đồng tiền meo giống, sau khi thu hoạch, đến nay, anh đã thu về hơn 50 triệu đồng.
Anh Huỳnh tận dụng hệ thống ống tưới tự động để tưới cho diện tích trồng nấm. |
Anh Huỳnh chia sẻ thêm: “Từ khi thu hoạch đến nay được hơn 500 kg nấm, thương lái đến tận nhà thu mua với giá 55.000 đồng/kg, đến cuối vụ nấm, tôi có thể thu hoạch hơn 1 tấn nấm rơm thương phẩm. Vụ sau tôi tiếp tục học hỏi thêm cách trồng nấm mùa mưa để đạt năng suất và có thêm thu nhập cho gia đình”.
Những năm gần đây, mô hình trồng nấm rơm phát triển, nhân rộng ở xã Khánh Bình Tây, tập trung nhiều ở các ấp Cơi 5A, Cơi 6A, với hàng trăm hộ. Ðể đạt hiệu quả canh tác cũng như nâng cao chất lượng nấm rơm thương phẩm, bà con cần nắm vững và tuân thủ đúng quy trình kỹ thuật. Ðồng thời, phải biết cải tạo đất, bắt giồng, ủ rơm, chọn giống meo tốt, không bị nhiễm khuẩn… để vụ nấm đạt năng suất cao.
Chi hội trưởng Chi hội Nông dân ấp Cơi 6A, Ðoàn Văn Trung cho biết: “Ðây là vụ nấm chính trong năm. Nhờ điều kiện thời tiết thuận lợi, ít gió, ít mưa, nấm phát triển tốt, ít bị hao hụt như vụ nấm mùa mưa, nên bà con tận dụng rơm sau khi thu hoạch vụ lúa đông xuân và thời gian nhàn rỗi để sản xuất vụ nấm rơm. Trồng nấm rơm mặc dù vất vả, thức khuya để thu hoạch nấm nhưng có ưu điểm là thời gian thu hoạch ngắn, ít vốn đầu tư, tận dụng diện tích xung quanh nhà, lại không cần nhiều phân thuốc mà nấm vẫn phát triển tốt, nấm sạch nên được thị trường ưa chuộng, đầu ra ổn định và người dân có thể yên tâm về độ an toàn”./.
Thảo Mơ