20 năm về trước, thực hiện Nghị quyết của Quốc hội khoá IX, tỉnh Minh Hải được chia tách thành tỉnh Bạc Liêu và Cà Mau. Khi ấy Cà Mau đứng trước muôn vàn khó khăn, thách thức vì thiếu vốn, nhân lực; yếu về hạ tầng, kinh nghiệm quản lý; xa các trung tâm kinh tế lớn… Nhưng 2 thập kỷ trôi qua, điều kỳ diệu đã hiện hữu nơi mảnh đất cuối trời Tổ quốc. Cà Mau hôm nay đã có một bước tiến dài và toàn diện về mọi mặt.
Từ xuất phát điểm gần như không có gì, Ðảng bộ, chính quyền, quân và dân Cà Mau đã chung tay xây dựng vùng đất hoang sơ trở thành vùng kinh tế trọng điểm của khu vực ÐBSCL. Ðặc biệt, một số lĩnh vực, Cà Mau đã vươn lên đứng đầu cả nước, tạo nền tảng cả thế và lực để sẵn sàng chuyển mình, cất cánh trong tương lai gần.
Những bước tiến dài…
Ðảng bộ, quân và dân tỉnh Cà Mau vốn có truyền thống cách mạng kiên cường, bất khuất, một lòng theo Ðảng. Cà Mau là căn cứ địa cách mạng trong suốt thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược. Tuy là vùng đất nghèo khó, nhưng người dân Cà Mau với tấm lòng kiên trung, bất khuất đã nuôi dưỡng, chở che, bảo vệ, đùm bọc nhiều cơ quan, nhiều cán bộ lãnh đạo cao cấp của Ðảng và Nhà nước.
![]() |
Bí thư Tỉnh uỷ Cà Mau Dương Thanh Bình (thứ hai từ phải sang) tháp tùng cùng Nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu và Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại lễ khánh thành cầu Năm Căn vào ngày 7/2/2015. Ảnh: KHÁNH PHƯƠNG |
Phát huy truyền thống tốt đẹp ấy, sau ngày hoà bình thống nhất, Ðảng bộ và quân, dân tỉnh Cà Mau đoàn kết, kiên cường, cần cù trong lao động sản xuất, nhạy bén, năng động, sáng tạo trong sự nghiệp đổi mới, tạo ra những bước tiến dài về kinh tế - xã hội như hôm nay.
Những ngày đầu tái lập, Cà Mau là một tỉnh thuần nông với cơ cấu nông - lâm - thuỷ sản chiếm tỷ trọng 63,40%, công nghiệp - xây dựng 16,96%, dịch vụ 19,64%. Ðặc biệt, kết cấu hạ tầng vô cùng yếu kém, thu nhập bình quân đầu người chỉ đạt 296 USD/năm; bình quân 91 học sinh/phòng học và 34 học sinh/giáo viên; 14,3 giường bệnh và 3,1 bác sĩ/10.000 dân. Tỷ lệ hộ nghèo chiếm 27,9%, hộ sử dụng điện chỉ 16%.
Khó khăn là vậy, nhưng với sự đoàn kết, nỗ lực khai thác hiệu quả các tiềm năng lợi thế, đã đưa tỉnh nhà liên tục phát triển qua từng năm. Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Nguyễn Tiến Hải nhận định, những năm qua, được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, sự hỗ trợ phối hợp của các bộ, ban, ngành, địa phương… cùng với sự nỗ lực của Ðảng bộ, chính quyền và Nhân dân trong tỉnh, Cà Mau đã từng bước phát huy được lợi thế, tiềm năng của tỉnh ven biển với nhiều bước chuyển biến quan trọng.
![]() |
Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Nguyễn Tiến Hải phát lệnh vận hành Trung tâm giải quyết thủ tục hành chính tỉnh Cà Mau. Ảnh: THANH QUANG |
Kinh tế - xã hội duy trì nhịp độ tăng trưởng khá; hạ tầng công nghiệp, giao thông, đô thị được đầu tư mở rộng; đời sống vật chất và tinh thần của người dân không ngừng được nâng lên; quốc phòng, an ninh được giữ vững.
Từ một tỉnh nghèo, thuần nông, trình độ sản xuất lạc hậu, năng suất, hiệu quả thấp xưa kia, ngày nay Cà Mau đã trở thành tỉnh có mức thu nhập trung bình và trở thành 1 trong 4 tỉnh thuộc vùng kinh tế trọng điểm của khu vực ÐBSCL. Nhiệm kỳ vừa qua (2011-2015), Cà Mau luôn giữ được mức tăng trưởng bình quân 8,3%/năm, kinh tế chuyển dịch nhanh, đúng hướng; tỷ trọng khu vực công nghiệp - xây dựng và dịch vụ tăng khá nhanh, vươn lên trở thành tỉnh đứng đầu cả nước về kim ngạch xuất khẩu mặt hàng tôm khi đạt ngưỡng 1 tỷ USD/năm.
Ðặc biệt, thu nhập bình quân đầu người từ 296 USD/năm tăng lên gần 1.700 USD/năm cuối năm 2016; kết cấu hạ tầng phát triển vượt bậc, có 78/82 xã có đường ô-tô đến trung tâm, giao thông nông thôn gần như nối liền đến các xóm, ấp trên địa bàn.
Chọn hướng đi chủ lực
Những con số biết nói trên có thể xem là cơ bản nhưng chưa đủ và chưa thể hiện hết những thành quả 20 năm xây dựng và phát triển của tỉnh. Là xứ sở của các loài thuỷ sản, nhất là con tôm, tỉnh đã xác định đây là thế mạnh, là tiềm năng để tiếp tục khai thác phát triển. Từ đó, tỉnh đã quy hoạch lại nền sản xuất nông nghiệp, kèm theo đó là đẩy nhanh ứng dụng khoa học công nghệ để nâng cao hiệu quả sản xuất.
Thuỷ sản thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh Cà Mau, chiếm khoảng 30% GDP của tỉnh và cũng là ngành có tốc độ tăng trưởng cao nhất. Giá trị sản xuất thuỷ sản tăng bình quân trên 10%/năm. Cơ cấu trong sản xuất thuỷ sản cũng chuyển biến mạnh theo hướng tích cực, tăng dần những loại hình và giá trị mặt hàng nuôi an toàn sinh học, thân thiện với môi trường.
Diện tích mặt nước nuôi thuỷ sản của tỉnh năm 2016 khoảng 296.000 ha, tăng 92,1% so với năm 1997, đặc biệt có hơn 9.587 ha nuôi tôm công nghiệp. Tổng sản lượng thuỷ sản năm 2016 ước đạt trên 480.000 tấn, tăng gần 5,1 lần so với năm 1997 và mặt hàng này đang có mặt trên 60 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Phong trào nuôi thuỷ sản tiếp tục phát triển mạnh theo quy mô trang trại, hộ gia đình với nhiều chủng loại đa dạng như: tôm sú, thẻ chân trắng, tôm càng xanh, cua biển, cá chình, ốc len, ba ba, cá nước ngọt...
![]() |
Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ Cà Mau Phạm Bạch Ðằng kiểm tra quy trình sản xuất tôm giống tại Công ty TNHH MTV Việt Úc, xã Tân Ân Tây, huyện Ngọc Hiển. Ảnh: QUỐC RIN |
Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Cà Mau Châu Công Bằng cho biết, mục tiêu của tỉnh là đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 phát triển mạnh mẽ cả về số lượng và chất lượng ngành nuôi thuỷ sản. Theo đó, tập trung vào tôm sinh thái và nuôi tôm siêu thâm canh tập trung.
20 năm qua, ngành thuỷ sản Cà Mau phát triển toàn diện và tăng trưởng khá cao, phục vụ tốt nhu cầu tiêu dùng và xuất khẩu, xứng đáng là ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh. Cà Mau trở thành tỉnh dẫn đầu cả nước về nuôi, chế biến và xuất khẩu thuỷ sản trong nhiều năm liên tục.
Ông Châu Công Bằng nhận định, có được kết quả đó là nhờ đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất và quản lý thuỷ sản; công tác quy hoạch được các ngành, các cấp quan tâm thực hiện; kết cấu hạ tầng kinh tế thuỷ sản có chuyển biến tích cực; cơ sở chế biến và xuất khẩu thuỷ sản được tăng cường cả về số lượng, quy mô và công nghệ.
Con tôm đã chứng minh vai trò và giá trị của mình, là mặt hàng không thể thay thế trong những năm tiếp theo. Ðiều này cũng đã được tỉnh xác định trong Ðề án “Tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững”. Trong đó, con tôm được xem là mặt hàng chủ lực với mục tiêu đưa tỉnh trở thành vùng nuôi tôm lớn nhất cả nước.
Kinh tế phát triển, bộ mặt nông thôn khởi sắc, đời sống nông dân trong tỉnh được cải thiện và từng bước nâng cao, khoảng cách giữa nông thôn và thành thị ngày càng thu hẹp. 20 năm - hành trình không quá dài nhưng những thành tựu mà tỉnh Cà Mau đạt được là những dấu ấn đáng ghi nhận và là nền tảng cho thời kỳ mới, thời kỳ phát triển mạnh mẽ và bền vững hơn./.
Nguyễn Phú