ĐT: 0939.923988
Thứ tư, 23-4-25 21:55:21
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Xóm đại học ven đầm

Báo Cà Mau Ở Thị Tường B, xã Hoà Mỹ, huyện Cái Nước, việc giáo dục ý thức học tập cho con, cháu đã hình thành nên phong trào khuyến học, khuyến tài rộng khắp.

Nói tới đầm Thị Tường, ai cũng quen thuộc với một mặt nước thiên tạo mênh mông, vô vàn tôm cá. Nơi đây là “hũ gạo”, là “nồi cơm” của người dân qua nhiều thế hệ. Hay nói về đầm Thị Tường một thời chiến tranh, trong tầm đạn giặc nhưng mãi mãi xứng đáng là thành đồng của vùng đất Cà Mau. Và, theo những nếp nhà ẩn sau biền dừa nước ngút ngàn, còn có một đầm Thị Tường tươi mới, ngạc nhiên và đầy hy vọng: đó là một xóm nhỏ mà ai cũng gọi là xóm đại học.

Anh Quách Trường Giang, ngụ ấp Thị Tường B, xã Hoà Mỹ, huyện Cái Nước, mở đầu câu chuyện: “Anh em phải ghi kỹ địa chỉ à nghen. Ðầm Thị Tường giờ tiếp giáp tới 3 huyện, ấp này chỉ ven đầm thôi, nhưng con nước ra vô là chung một dòng…”.

Ở Thị Tường B, xã Hoà Mỹ, huyện Cái Nước, việc giáo dục ý thức học tập cho con, cháu đã hình thành nên phong trào khuyến học, khuyến tài rộng khắp.

Anh Giang giờ công tác tổ y tế ở ấp, trong lời nói có điều tiếc nuối: “Hồi đó vô làm y tế, tổ chức có ý cho đi học thêm nữa để thành bác sĩ. Ngặt nỗi còn 3 đứa em, mình làm anh lớn...". Rồi câu chuyện nhanh chóng rôm rả: “Ba đứa em tui tốt nghiệp đại học hết, coi như “mở hàng” ở xứ này”.

Nhà anh Hai Giang nức tiếng xóm nhỏ bởi đang có 2 người học cao học: con gái và con dâu. Con trai lớn của anh Giang đã hoàn thành giấc mơ bác sĩ của cha, hiện đang công tác tại TP Cần Thơ.

Anh Giang nhớ lại: “Thời mấy đứa em ruột đi học cực lắm. Xứ này nghèo, qua chiến tranh xơ xác hết. Tụi em đi học phải lội bộ từ bờ đầm ra tới Rau Dừa, cũng cả chục cây số chớ ít ỏi gì đâu”. Rồi tới mấy đứa con, chuyện đi lại đỡ vất vả hơn nhưng tốn kém trăm bề. Con sông Thị Tường nuôi nấng những biền dừa nước bạt ngàn, người Thị Tường nuôi con ăn học cũng bền bỉ như sông. Anh Giang tâm sự: “Xóm này có nhà, con vừa nhận giấy đậu đại học thì cha mất, chỉ còn người mẹ tần tảo quyết chí cho con học đến thành tài mới thôi”.

Trưởng ấp Thị Tường B, xã Hoà Mỹ Dương Văn Khắp được coi là “ngọn cà bắp đầu biền” về phong trào khuyến tài, khuyến học. Ông Khắp vận động bà con mỗi người một ít để mua sách, bút tặng học sinh nghèo. Mỗi khi hay tin ấp có con em đậu đại học thì tới động viên, chúc mừng. Thị Tường B có 409 hộ, nhẩm tính đã trên dưới 40 bằng đại học, còn cao đẳng, trung cấp thì chưa tính. Nói như anh Giang: “Cái này là tính riêng cho lớp trẻ bây giờ thôi, còn về trước thì điều kiện khó khăn quá, ít người học hành tới nơi tới chốn lắm”.

Thị Tường B có nét văn minh, mà từ đó sinh ra “lễ nghĩa, phú quý”, đó là ít con. Anh Giang tâm sự: “Hễ ít con thì mình lo lắng đàng hoàng, đầu óc thông suốt. Chớ liều mạng mà đẻ nhiều thì nghèo càng nghèo thôi”. Lứa tuổi trung niên như anh Giang, mỗi nhà nhiều lắm cũng 4 đứa con. Khoảng trăm nóc gia quần tụ ven đầm Thị Tường, hầu như nhà nào cũng có bằng đại học cất trong tủ, tiếng lành đồn xa, ai về cũng biết. Riết rồi người ta gọi thành xóm đại học, nhà này “ới” nhà kia để nhân lên và tôn vinh giá trị của con chữ, của tri thức.

Ông Dương Ngọc Ðịnh có 2 người con tốt nghiệp đại học, đã trưởng thành có cuộc sống riêng ổn định. Ông nói: “Hồi đó xứ này con nít phải mướn thầy về dạy, năm học, mỗi học sinh tốn 1 giạ lúa. Giặc giã, nghèo khó mà còn làm được vậy, thì lớp trẻ bây giờ phải học hành đàng hoàng hơn chớ”.

Anh Giang tiếp lời: “Chú Út Ðịnh có người em chú bác ruột, người em đó khá giả nhưng con cái học hành chưa tới nơi, tới chốn. Sau này gặp lại chú Út Ðịnh thì than: “Tui thua anh Út cho tới chết”". Ông Út Ðịnh kể: “Lúc mấy đứa con đi học đại học, tui ngủ giật mình hoài, vì lo chuyện tiền nong gởi con. Ði gởi tiền riết, mấy cô bưu điện quen mặt, gặp là chọc “tới tháng rồi hả chú Út”".

Một đời gắn bó với đất Thị Tường B, ông Út Ðịnh nghiệm ra rằng: “Nếu cho con cái đất đai, tiền bạc, lo lắng làm ăn thì sống được, còn bằng không cũng tiêu tan hết. Nhưng khi cho con cái đi học, trong đầu có chữ nghĩa thì tài sản đó không ai lấy được hết. Mấy chú tính coi, lỡ có làm mướn mà có chữ “dằn bụng” cũng đỡ hơn chớ”. Những tính toán thiệt như đếm của ông cũng là gởi gắm lớn lao mà lớp người đi trước trông chờ vào thế hệ trẻ. Một vùng đất căn cứ địa cách mạng, một vùng đất trù phú cá tôm, không có lý do gì để thua sút nơi khác được.

Riêng ông Dương Văn Sử (nhà liền kề với ông Út Ðịnh) thì trăn trở: “Tui 9 đứa con, có 2 đứa học xong đại học, cũng tại nghèo quá mà không chu toàn hết”. Ấp ven đầm, con tôm giờ thay thế cho cây lúa làm nguồn sống. Ở đây, chuyện giàu nghèo đôi khi rớt xuống hàng thứ yếu, nhường lại là chuyện cho con, cháu ăn học thành tài. Những người nông dân đất Hoà Mỹ băn khoăn: “Hồi đó cực khổ không tính làm gì, giờ nhiều nhà có điều kiện mà con em học hành dang dở. Chưa kể học rồi xin việc làm trần ai khoai củ”. Nghe ra từ những biền dừa nước heo hút, bao nhiêu vấn đề thời sự nóng hổi vẫn đau đáu vang lên.

Xã hội giờ đã quay sang với chuyện "thừa thầy, thiếu thợ", bàn tới vấn đề phân luồng học sinh phổ thông để định hướng phù hợp nhu cầu nhân lực. Nó cũng giống như cây cà bắp ở Thị Tường, trước gói bánh lá dừa, làm lạt lợp nhà, nay mọi thứ đều được thay thế bằng những vật liệu khác. Nói như anh Hai Giang: “Mỗi thời mỗi khác mà”.

Còn ở ven đầm Thị Tường, những đọt cà bắp vẫn xé đất vươn lên một màu xanh mãnh liệt. Và tri thức - giá trị con chữ cũng vậy, sẽ mãi mãi không có gì thay thế được./.

Bài và ảnh: Phạm Nguyên

Giáo dục rộng mở khi tư duy đổi chiều

Thông tư 29/2024/TT-BGDÐT ngày 30/12/2024 của Bộ Giáo dục và Ðào tạo (Thông tư 29) quy định về dạy thêm, học thêm chính thức có hiệu lực từ ngày 14/2/2025. Câu hỏi đặt ra là việc quản lý sau đó như thế nào để không có việc “nóng” kiểm tra thời gian đầu, còn sau lại đâu vào đó? Giáo viên, phụ huynh và học sinh các cấp sẽ “sống” cùng với thông tư như thế nào? Bên cạnh đó, các cơ sở dạy thêm trên địa bàn tỉnh Cà Mau cũng đang oằn mình để đón thêm lượng học viên quá tải...

Xây “đường băng” đưa đô thị vùng Tây Nam cất cánh - Bài cuối: Nền móng vững chắc cho Cà Mau vươn xa

Chủ trương sáp nhập tỉnh, bỏ cấp huyện, một quyết sách chiến lược của Chính phủ hướng đến bộ máy hành chính tinh gọn đã mang đến những thay đổi sâu rộng trong quản lý đô thị trên cả nước. Tại Cà Mau, bối cảnh mới này đòi hỏi sự đánh giá lại về quỹ đạo phát triển của các khu vực đô thị, đặc biệt là những nơi đã nỗ lực xây dựng các tiêu chí đô thị văn minh. Tới đây, các danh xưng hành chính có thể thay đổi, nền tảng hạ tầng, kinh tế và xã hội đã được kiến tạo vẫn là tài sản vô giá, làm nền móng vững chắc, định hình tương lai phát triển của Cà Mau sau này.

Xây “đường băng” đưa đô thị vùng Tây Nam cất cánh - Bài 2: Bước chuyển mình của đô thị hoá nông thôn

Khác với sự trỗi dậy mạnh mẽ của các đô thị động lực, như TP Cà Mau, Sông Ðốc và Năm Căn, những làng quê, nơi mà quá trình đô thị hoá đang diễn ra một cách lặng lẽ lại trở thành nơi lý tưởng, đáng sống, ước mơ của nhiều người. Cà Mau, từ một bức tranh tưởng chừng đơn điệu, với ruộng lúa, ao tôm, cánh đồng hoa màu và những con rạch hiền hoà, nay khoác lên mình diện mạo mới, hiện đại hơn, thuận tiện hơn, nhưng vẫn giữ được bản sắc miền Tây sông nước.

Xây “đường băng” đưa đô thị vùng Tây Nam cất cánh - Bài 3: Giải mã “điểm nghẽn” để khơi thông tiềm năng

Tốc độ đô thị hoá của Cà Mau tăng trung bình 1,3%/năm, phản ánh sức hút và tiềm năng nội tại. Tuy nhiên, con số này vẫn chưa tương xứng với tiềm lực vốn có và còn cách biệt so với khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Quá trình đô thị hoá tại Cà Mau vẫn đang đối diện với những nút thắt cần tháo gỡ.

Xây “đường băng” đưa đô thị vùng Tây Nam cất cánh

Tỉnh Cà Mau đang kiến tạo một nền tảng vững chắc để đô thị hoá trở thành động lực phát triển kinh tế - xã hội. Ðến cuối năm 2024, tỷ lệ đô thị hoá của tỉnh đạt 33,04%, với 22 đô thị, cao hơn mức trung bình của đồng bằng sông Cửu Long (32,0%) và vượt một số tỉnh lân cận, như Vĩnh Long (28,7%), Hậu Giang (30,5%)... Với TP Cà Mau, Năm Căn và Sông Ðốc làm tam giác động lực, tỉnh không chỉ mở rộng không gian đô thị mà còn tạo sức bật kinh tế toàn diện. Không chạy theo đô thị hoá ồ ạt, tỉnh tập trung xây dựng nền tảng hạ tầng vững chắc, phát huy lợi thế kinh tế biển, logistics và dịch vụ thương mại để trở thành điểm sáng mới của vùng Tây Nam Bộ.

Khởi nghiệp “xanh” - Xu hướng phát triển bền vững - Bài cuối: Khơi thông dòng chảy

Khởi nghiệp dựa vào tài nguyên thiên nhiên, tiềm năng tài nguyên bản địa của địa phương là một lợi thế. Tuy nhiên, nó cũng có nhiều thách thức cho hoạt động khởi nghiệp nói chung và khởi nghiệp “xanh” nói riêng của tỉnh. Ðể nâng tầm khởi nghiệp “xanh”, Cà Mau đang cần những chính sách hỗ trợ từ Chính phủ. Ðịa phương cũng cần chú trọng hơn đến phát triển kinh tế bền vững và hỗ trợ các mô hình khởi nghiệp “xanh”, cũng như các chính sách ưu đãi, hỗ trợ, đào tạo, phát triển cơ sở hạ tầng cho các doanh nghiệp khởi nghiệp.

Khởi nghiệp “xanh” - Xu hướng phát triển bền vững - Bài 2: "Ghi điểm" trên "sân nhà"

Khởi nghiệp “xanh” tại Cà Mau mang đến động lực, truyền cảm hứng từ những câu chuyện thực tế của những bạn trẻ đầy nhiệt huyết, mạnh dạn tận dụng sân nhà để phát huy giá trị sản phẩm kinh doanh, gợi mở nhiều cơ hội trong tiến trình khởi nghiệp.

Khởi nghiệp “xanh” - Xu hướng phát triển bền vững

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đã trở thành xu thế chung của nhiều quốc gia trên thế giới. Ở nước ta, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là chủ trương lớn của Ðảng. Nghị quyết 52/NQ-TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị đã xác định rõ vai trò của khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, trong đó doanh nghiệp là trọng tâm của quá trình đổi mới sáng tạo quốc gia.

Hướng tới chính quyền số toàn diện - Bài cuối: Xây dựng nền hành chính kiến tạo, phục vụ

Nếu chuyển đổi số (CÐS) trong thủ tục hành chính (TTHC) là bước đột phá giúp cắt giảm phiền hà, tiết kiệm thời gian cho người dân và doanh nghiệp, thì xây dựng chính quyền thông minh lại mang tầm vóc lớn hơn. Ðó không chỉ là việc đưa công nghệ vào bộ máy quản lý Nhà nước, mà còn là một cuộc chuyển đổi toàn diện về tư duy điều hành, phương thức hoạt động và tinh thần phục vụ. Không còn cảnh văn phòng hành chính đầy ắp hồ sơ, giấy tờ, chính quyền số hôm nay đang định hình một mô hình làm việc mới: liên thông, minh bạch, gần gũi và lấy sự hài lòng của người dân làm trung tâm.

Hướng tới chính quyền số toàn diện

Hai năm liền (2023-2024), Cà Mau dẫn đầu cả nước về chỉ số phục vụ người dân và doanh nghiệp, đây là dấu ấn nổi bật của tỉnh trong công tác cải cách hành chính (CCHC). Ðể có được thành tựu này, tỉnh không chỉ đơn giản hoá thủ tục mà còn đổi mới mạnh mẽ phương thức phục vụ. Hệ thống một cửa liên thông được triển khai đồng bộ từ cấp tỉnh đến cấp xã, giúp rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ, nâng cao tính minh bạch, hiệu quả, sự hài lòng trong dân.