Ngày 14/9/2022, Ban Chấp hành Ðảng bộ huyện Thới Bình ban hành Nghị quyết số 09-NQ/HU về sản xuất tôm, lúa sạch, lúa hữu cơ gắn với du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng, thích ứng biến đổi khí hậu (BÐKH) trên địa bàn huyện giai đoạn 2021-2025 và những năm tiếp theo (viết tắt là Nghị quyết 09). Sau hơn 2 năm thực hiện nghị quyết, huyện Thới Bình có nhiều chuyển biến tích cực trên lĩnh vực nông nghiệp và phát triển du lịch sinh thái.
Các cánh đồng liên kết sản xuất sạch, hữu cơ dần hình thành, mang lại hiệu quả cho người dân. Chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ được xây dựng; cơ sở hạ tầng nông nghiệp, đặc biệt là hệ thống thuỷ lợi và giao thông nội đồng cải thiện rõ rệt. Cơ giới hoá trong sản xuất, nhất là khâu thu hoạch lúa, ngày càng được ứng dụng nhiều hơn. Ðáng chú ý, tư duy sản xuất thay đổi từ nhỏ lẻ sang hợp tác, liên kết chuỗi giá trị, tạo nền tảng cho sản xuất hàng hoá quy mô lớn, thích ứng BÐKH.
Kết quả khả quan
Ông Huỳnh Hảnh, Phó bí thư Huyện uỷ, cho biết, để thực hiện hiệu quả Nghị quyết 09, địa phương xác định nhiệm vụ trọng tâm là rà soát, xây dựng và phát triển nông nghiệp theo vùng tương thích với sản phẩm chủ lực ở địa phương, trong đó có tôm, lúa gạo.
Huyện Thới Bình tích cực thực hiện đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng sản xuất nông nghiệp sạch và hữu cơ, trọng tâm là xây dựng và phát triển diện tích nuôi tôm đạt các chứng nhận quốc tế. Diện tích nuôi thuỷ sản của địa phương giữ ổn định khoảng 50.500 ha, trong đó nuôi tôm khoảng 50.200 ha (nuôi tôm quảng canh cải tiến giữ ổn định trên 16.000 ha, chiếm trên 30% diện tích nuôi tôm).
Diện tích nuôi thuỷ sản giữ ổn định khoảng 50.500 ha, trong đó nuôi tôm khoảng 50.200 ha.
Ðến nay, huyện có 2.656,78 ha nuôi tôm đạt chuẩn quốc tế, cụ thể: Trí Lực (đạt tiêu chuẩn ASC) 987,58 ha, Trí Phải (đạt tiêu chuẩn ASC) 972,4 ha và Biển Bạch Ðông (đạt tiêu chuẩn BAP) 696,8 ha, góp phần khẳng định thương hiệu tôm Thới Bình trên thị trường trong nước và quốc tế, đồng thời nâng tầm giá trị tôm Cà Mau nói chung, đáp ứng nhu cầu của những thị trường khó tính như: EU, Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc.
Bên cạnh đó, huyện triển khai thực hiện nhiều dự án, mô hình sản xuất thử nghiệm nuôi tôm càng xanh trên ruộng lúa, nhờ đó mang lại nguồn thu nhập bình quân 30-40 triệu đồng/ha/năm trên cùng diện tích canh tác, góp phần cải thiện thu nhập cho người dân.
Diện tích trồng lúa - tôm được giữ ổn định khoảng 20.000 ha. Tiếp tục mở rộng diện tích sử dụng giống lúa mới có năng suất, chất lượng cao (ST24, ST25, OM5451...), năm 2024 đạt 6.203,3 ha, chiếm gần 30% diện tích lúa - tôm toàn huyện. Diện tích lúa chất lượng cao tăng trong những năm gần đây là do các giống này phù hợp với điều kiện sản xuất của huyện, giá bán lúa cao hơn so với các giống lúa mùa (cao hơn từ 1.000-1.500 đồng/kg). Ðồng thời, do được thị trường ưa chuộng, có sự tham gia liên kết bao tiêu đầu ra nên người dân an tâm sản xuất, mở rộng diện tích canh tác.
Huyện Thới Bình tiếp tục mở rộng diện tích trồng giống lúa mới có năng suất, chất lượng cao, đến năm 2024 đạt 6.203,3 ha, chiếm gần 30% diện tích lúa - tôm toàn huyện.
Ông Huỳnh Hảnh cho biết thêm, bên cạnh mở rộng diện tích sử dụng giống lúa mới, huyện còn tập trung phát triển sản xuất tôm, lúa sạch, hữu cơ gắn với gia tăng giá trị nhãn hiệu “Lúa sạch Thới Bình” và các sản phẩm lúa hữu cơ, tôm sinh thái kết hợp phát triển du lịch cộng đồng. Các cấp, các ngành trong huyện đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn người dân tham gia sản xuất mô hình lúa sạch, lúa an toàn, lúa hữu cơ, đồng thời kêu gọi doanh nghiệp tham gia xây dựng mô hình sản xuất liên kết tiêu thụ lúa hữu cơ trên địa bàn huyện.
Ðối với phát triển du lịch sinh thái gắn với cộng đồng, thời gian qua, huyện tập trung đầu tư mới, nâng cấp, sửa chữa các cơ sở hạ tầng giao thông nông thôn (cầu, đường) nhằm đáp ứng nhu cầu đi lại, sản xuất của người dân, du khách; phát động phong trào “Toàn dân tham gia ngày Chủ nhật lao động” gắn với xây dựng đời sống văn hoá, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, góp phần tạo môi trường sống xanh - sạch - đẹp... Ðồng thời, khuyến khích các thành phần kinh tế đầu tư, kinh doanh du lịch đến liên kết, tham gia phát triển du lịch nông nghiệp.
Huyện phối hợp với các tổ chức trong và ngoài nước xác định rõ thế mạnh để phát triển các sản phẩm du lịch sinh thái đặc thù, hấp dẫn riêng trên địa bàn, để làm cơ sở xây dựng, hình thành các tour du lịch. Cụ thể, đã phối hợp với Trung tâm Bảo tồn và Phát triển sinh vật biển (MCD) tổ chức hoạt động “Tư vấn chiến lược xây dựng làng nông nghiệp hữu cơ gắn với du lịch cộng đồng xã Trí Lực, huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau”; phối hợp với Tổ chức Mekong Organics (Úc) đào tạo, tập huấn “Kỹ thuật sản xuất và thương mại nông sản hữu cơ, phục vụ xây dựng Ðề án phát triển làng hữu cơ Trí Lực - Thới Bình - Cà Mau”...
Phát triển vùng sản xuất sản phẩm chủ lực
Theo Huyện uỷ Thới Bình, phát triển nông nghiệp sạch, hữu cơ gắn với du lịch sinh thái tại địa phương mở ra nhiều cơ hội nhưng cũng đối mặt với không ít thách thức. Lợi thế từ mô hình lúa - tôm hữu cơ giúp thích ứng với biến đổi khí hậu, đáp ứng nhu cầu thị trường sản phẩm sạch, đồng thời phát triển du lịch sinh thái cộng đồng, tăng thu nhập cho người dân; tuy nhiên, chi phí sản xuất cao, yêu cầu tiêu chuẩn khắt khe, năng lực quản lý hạn chế, tác động thời tiết cực đoan... vẫn là rào cản lớn.
Trong tương lai, với sự hỗ trợ chính sách, nhu cầu tiêu dùng bền vững và xu hướng du lịch trải nghiệm, dự báo mô hình này sẽ phát triển tích cực, nâng cao giá trị kinh tế địa phương. Ðể thành công, cần đẩy mạnh liên kết chuỗi giá trị, đầu tư công nghệ, nâng cao năng lực cộng đồng, xây dựng thương hiệu và tăng cường quảng bá sản phẩm, dịch vụ.
Đường Hành lang ven biển phía Nam là một trong những tuyến trọng điểm để phát triển du lịch tâm linh, du lịch sinh thái tại địa phương.
Hướng đến nền nông nghiệp phát triển bền vững, cũng như cụ thể hoá mục tiêu Nghị quyết 09, năm 2025 địa phương tiếp tục bám sát vào nhiệm vụ trọng tâm, tiếp tục rà soát, củng cố các vùng sản xuất tập trung sản phẩm chủ lực.
Ðối với phát triển vùng sản xuất lúa sạch và lúa hữu cơ, huyện sẽ ưu tiên phát triển các vùng có điều kiện tự nhiên phù hợp và chọn những giống lúa thích ứng tốt với điều kiện thổ nhưỡng, chống chịu sâu bệnh và có thị trường tiêu thụ sản phẩm. Căn cứ định hướng quy hoạch chung của huyện và bản đồ phân vùng sản xuất cây trồng, vật nuôi trên địa bàn huyện (thuộc Ðề án Phát triển nông nghiệp, nông thôn huyện Thới Bình đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030), bản đồ phân bố các giống lúa trên địa bàn huyện Thới Bình năm 2021 và định hướng đến năm 2025, để tiến hành bố trí lại sản xuất nông nghiệp cụ thể, xác định cơ cấu diện tích sản xuất các vùng sản xuất lúa sạch và lúa hữu cơ theo kế hoạch.
Về phát triển vùng sản xuất tôm sạch và tôm hữu cơ, địa phương sẽ xây dựng các vùng nuôi tôm sạch và tôm hữu cơ gắn với các sản phẩm chủ lực như tôm sú, tôm càng xanh... Phát triển vùng nuôi trồng thuỷ sản sạch, hữu cơ gắn với thị trường trong nước và xuất khẩu. Phát triển vùng nuôi tôm sạch và tôm hữu cơ theo hướng hiệu quả, bền vững; đa dạng hoá đối tượng và phương thức nuôi phù hợp với lợi thế so sánh của từng vùng; tổ chức liên kết sản xuất theo chuỗi, từ cung ứng giống, vật tư đầu vào, kỹ thuật nuôi, đến chế biến thuỷ sản; áp dụng quy trình thực hành nuôi tốt, an toàn sinh học, bảo vệ môi trường sinh thái.
Trong phát triển du lịch sinh thái gắn với cộng đồng phải có sự kết hợp lợi thế sẵn có về du lịch sinh thái chung của các huyện bạn, tận dụng tiềm năng của địa phương, phát triển theo định hướng. Ðơn cử như tuyến đường Hành lang ven biển phía Nam và tuyến Quốc lộ 63, tập trung phát triển du lịch tâm linh, di tích lịch sử cách mạng gắn với các điểm du lịch sinh thái, sự tương tác trải nghiệm giữa khách và người dân địa phương thông qua hoạt động sản xuất, thu hoạch sản phẩm nông nghiệp, đánh bắt tôm, cua, cá... gắn với đời sống sinh hoạt, sản xuất của người dân./.
Văn Ðum
Xem thêm bình luận