Đó là ý kiến chỉ đạo của Phó bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Thành Ngại tại Hội nghị triển khai kế hoạch thực hiện Đề án phát triển kinh tế tập thể (KTTT) vào ngày 26/3.
Cùng dự và chủ trì hội nghị còn có Bí thư Tỉnh uỷ Nguyễn Hồ Hải, Phó chủ tịch UBND tỉnh Lê Văn Sử cùng khoảng 600 đại biểu đại diện cho lãnh đạo các sở, ngành, chính quyền các cấp và 120 hợp tác xã (HTX) trên toàn tỉnh.
Bí thư Tỉnh uỷ Nguyễn Hồ Hải; Phó bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Thành Ngại và Phó chủ tịch UBND tỉnh Lê Văn Sử chủ trì hội nghị.
Thời gian qua với nhiều chủ trương, chính sách, hỗ trợ của Đảng và Nhà nước, KTTT ngày càng phát triển hoàn thiện. Một số HTX đã thoát khỏi tình trạng yếu kém và phát huy tốt vai trò, đem lại lợi ích và thu nhập cho thành viên. Một số HTX dần thích nghi với cơ chế thị trường, bước đầu đã hình thành được một số HTX kiểu mới theo hướng liên doanh - liên kết trong sản xuất, tiêu thụ hàng hoá cho thành viên, phát huy vai trò, sức mạnh của đơn vị với nhiều loại hình sản xuất, kinh doanh đa dạng, phong phú.
Phó bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Thành Ngại phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.
Ông Trịnh Thanh Sang, Phó giám đốc Sở Tài chính, nhận định, khu vực KTTT, HTX có những đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Đặc biệt, các HTX đã hoạt động gắn với các sản phẩm chủ lực của địa phương, sản phẩm OCOP. Hoạt động HTX tạo được sự đoàn kết, tính năng động, chủ động trong sản xuất, kinh doanh; HTX mang lại lợi ích chung cho các thành viên.
Ông Trịnh Thanh Sang, Phó giám đốc Sở Tài chính, nhận định, đa số các HTX chưa tổ chức được liên kết sản xuất, một số có liên kết thì còn manh mún, nhỏ lẻ, dịch vụ đầu vào hạn chế, tiêu thụ đầu ra chưa ổn định.
Theo ông Nguyễn Minh Chí, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở đang tiếp tục hỗ trợ các HTX tiếp cận với các chính sách ưu đãi để phát triển như: đào tạo, đất đai, khoa học công nghệ, liên kết sản xuất, đưa cán bộ trẻ tốt nghiệp đại học cao đẳng về làm việc tại các HTX... Từ đó, đã góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của KTTT, đồng thời hỗ trợ tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc phát sinh.
Trong năm 2024, toàn tỉnh thành lập mới 46 HTX, giải thể 20 HTX. Tính đến ngày 31/12/2024, trên địa bàn tỉnh có 335 HTX với 6.267 thành viên; trong đó có 254 HTX đang hoạt động, 81 HTX ngừng hoạt động, 2 Liên hiêp HTX đang hoạt động với 10 HTX thành viên và 257 lao động. Doanh thu bình quân 1 HTX đạt 1 tỷ đồng/năm và lãi bình quân 340 triệu đồng/năm/HTX. Đặc biệt, thu nhập bình quân của lao động làm việc thường xuyên trong HTX khoảng 48 triệu đồng/năm. Ngoài ra, toàn tỉnh hiện có 991 tổ hợp tác với tổng số tổ viên 14.865 người, lãi bình quân 160 triệu đồng/năm/tổ hợp tác.
Ông Nguyễn Minh Chí, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, cho biết, sở sẽ tiếp tục hỗ trợ các HTX tiếp cận các chính sách ưu đãi để phát triển, nhất là liên kết sản xuất.
Tại hội nghị, các đại biểu cũng đã chỉ ra nhiều khó khăn, hạn chế tồn đọng cần được khắc phục. Ông Sang cho biết, một số HTX thành lập theo phong trào khi chưa đầy đủ các yếu tố cần thiết, chưa có mục đích hoạt động, điều lệ chung chung, không có phương án sản xuất kinh doanh. Hầu hết các tổ hợp tác và HTX có quy mô siêu nhỏ không thể hiện được tính tập thể, hoạt động không đúng luật. Đa số các HTX chưa tổ chức được liên kết sản xuất, một số có liên kết thì còn manh mún, nhỏ lẻ, dịch vụ đầu vào hạn chế, tiêu thụ đầu ra chưa ổn định. Chưa xây dựng thương hiệu, nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm của HTX…
Những hạn chế này được thể hiện rõ nhất thông qua kết quả phân loại HTX theo Thông tư số 01/2020/TT-BKHĐT. Cụ thể, tính đến ngày 31/12/2024, trong số 335 HTX chỉ có 21 HTX đạt loại tốt (6,27%); 61 HTX xếp loại khá (18,21%); 32 HTX xếp loại trung bình (9,55%); 101 HTX xếp loại yếu (30,15%); 39 HTX mới thành lập chưa đủ 12 tháng (11,64%); 81 HTX ngừng hoạt động (24,18%).
Ngoài ra, một số HTX nông nghiệp cơ sở vật chất phục vụ hoạt động quản lý, sản xuất, kinh doanh đã xuống cấp, lạc hậu và chưa đáp ứng được tình hình phát triển hiện nay. Vốn hoạt động của HTX chủ yếu phụ thuộc vào phương án thu đầu vào hằng năm, chi các hoạt động phục vụ sản xuất, chưa có phương án sản xuất kinh doanh dịch vụ cụ thể, chưa thể đem lại hiệu quả kinh tế bền vững. Vốn lưu động của nhiều HTX còn thấp, chủ yếu là vốn cố định (nhà xưởng, sân kho, công trình điện, thuỷ nông, máy móc, phương tiện, thiết bị cũ kỹ lạc hậu, xuống cấp...)
Theo đó, mục tiêu Đề án phát triển KTTT đặt ra trong năm 2025 là phát triển mới 100 tổ hợp tác và 30 HTX, phấn đấu có HTX đạt 500 thành viên trở lên; tăng số lượng thành viên trung bình mỗi HTX lên 30 thành viên; thu nhập bình quân của người lao động và thành viên trong các HTX trên 50.000.000 đồng/năm; doanh thu bình quân của HTX trên 1.000.000.000 đồng; khoảng 50% HTX, Liên hiệp HTX hoạt động có hiệu quả (tốt, khá); xây dựng, phát triển trên địa bàn mỗi huyện, thành phố 1 HTX điểm và 3 HTX vệ tinh để đạt mục tiêu năm 2025 cả tỉnh có 18 HTX điểm và 54 THX vệ tinh.
Ngoài ra, khuyến khích HTX xây dựng mối liên kết sản xuất giữa các HTX với các doanh nghiệp trong nuôi tôm quảng canh cải tiến khoảng 100.000 ha và nuôi tôm siêu thâm canh khoảng 5.500 ha. Theo đó, tổng kinh phí thực hiện kế hoạch khoảng 12,487 tỷ đồng; trong đó, ngân sách Trung ương 2,9 tỷ đồng, còn lại là ngân sách địa phương.
Để đạt được những kế hoạch đã đề ra trong năm 2025, Phó bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Thành Ngại chỉ đạo, KTTT, kinh tế tư nhân là đòn bẩy cho sự phát triển của kinh tế. Để phát triển kinh tế không có cách nào khác hơn là kinh tế hợp tác và HTX. Người đứng đầu các cấp uỷ, chính quyền phải làm hết tinh thần trách nhiệm, tập trung công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức của bà con về HTX kiểu mới.
Riêng đối với cán bộ và nguồn nhân lực của KTTT cần phải là người địa phương mới có thể làm hết tâm huyết và hiểu được thực tế ở địa phương và nhận được sự ủng hộ của bà con, do đó, phải đào tạo nguồn nhân lực tại chỗ. Các cấp tham mưu xúc tiến chủ trương để ban hành các chính sách hỗ trợ HTX đặc thù. Phải biến những quyết tâm thành những việc làm cụ thể. Hoàn thiện các mô hình hiệu quả để nhân rộng, thúc đẩy phát triển KTTT. Hài hoà lợi ích trong kinh tế tập thể đối với việc mua chung, bán chung thông qua việc công khai, minh bạch và lợi ích của ban lãnh đạo HTX phải gắn liền với ác xã viên. Các sở, ngành, đoàn thể phải có chương trình chi tiết để hỗ trợ KTTT trên địa bàn tỉnh.
Nguyễn Phú
Xem thêm bình luận