Phòng ngừa thiếu máu, thiếu sắt ở trẻ

Thiếu máu, thiếu sắt là bệnh lý phổ biến thường gặp ở trẻ nhỏ, nếu không được điều trị kịp thời sẽ khiến trẻ chậm phát triển tâm thần vận động và gây suy giảm miễn dịch, ảnh hưởng đến quá trình tăng trưởng, phát triển, học tập của trẻ. Vì vậy, việc phòng ngừa thiếu máu, thiếu sắt ở trẻ cần phải được quan tâm đặc biệt.

• Phòng bệnh tiêu hoá và hô hấp ở trẻ nhỏ
• Hiểu để phòng bệnh giun sán cho trẻ
• Phòng chống dịch sởi mùa tựu trường
• An toàn sức khoẻ cho trẻ đến trường

Bác sĩ CKI Nguyễn Việt Thanh, Phó phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Ða khoa Hoàn Mỹ Minh Hải, cho biết, trẻ thiếu sắt, thiếu máu thường biểu hiện qua các dấu hiệu rất rõ ràng. Một trong những biểu hiện phổ biến là trẻ mệt mỏi, da xanh xao, môi nhợt nhạt, đặc biệt ở vùng mắt (kết mạc nhợt nhạt). Trẻ cũng có thể bị chóng mặt, chán ăn, sút cân, khó tập trung và thường dễ cáu gắt hơn. Những dấu hiệu này dễ bị nhầm lẫn với những bệnh lý khác, nhưng nếu phát hiện kịp thời, phụ huynh có thể đưa trẻ đi khám để xác định cụ thể tình trạng thiếu máu hoặc thiếu sắt thông qua xét nghiệm máu.

"Phụ huynh cần đưa trẻ tới cơ sở y tế để được thăm khám định kỳ, phát hiện sớm các vấn đề của trẻ và có biện pháp can thiệp kịp thời”, Bác sĩ CKI Nguyễn Việt Thanh khuyến cáo.

Theo đó, thiếu máu ở trẻ được chia thành 3 mức độ chính: thiếu máu nhẹ, trẻ có mức hemoglobin (Hb) giảm nhẹ, từ 10 g/dL đến 11 g/dL, do đó trẻ thường không có nhiều triệu chứng, chỉ có cảm giác mệt mỏi thoáng qua. Thiếu máu trung bình, mức hemoglobin từ 7 g/dL đến 9,9 g/dL, trẻ có thể xanh xao, khó chịu, ăn uống kém và hoạt động mệt mỏi. Ở mức độ thiếu máu nặng với hemoglobin dưới 7 g/dL, trẻ có thể xuất hiện các triệu chứng nguy hiểm như suy tim, khó thở, thậm chí ngất xỉu.

Phân độ thiếu máu theo nhóm tuổi (do Bác sĩ CKI Nguyễn Việt Thanh cung cấp).

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu sắt và thiếu máu ở trẻ, trong đó nguyên nhân chính là chế độ dinh dưỡng thiếu sắt và các vi chất quan trọng như kẽm, vitamin A, B12... Ðặc biệt, trẻ em ở độ tuổi dưới 2, khi nhu cầu sắt tăng cao nhưng chế độ ăn chưa đáp ứng đủ thì rất dễ bị thiếu sắt. Ngoài ra, một số nguyên nhân khác có thể bao gồm: trẻ sinh non hoặc có cân nặng thấp lúc sinh, trẻ thường không đủ lượng sắt tích trữ từ mẹ; trẻ bị mất máu kéo dài, chẳng hạn do nhiễm ký sinh trùng, giun móc; hoặc do bệnh lý di truyền như bệnh thalassemia (một nhóm các bệnh thiếu máu tan máu di truyền hồng cầu nhỏ) hoặc các bệnh liên quan đến tuỷ xương có thể gây ra thiếu máu.

Bác sĩ CKI Nguyễn Việt Thanh cho biết thêm, việc điều trị thiếu sắt, thiếu máu ở trẻ cần phải được thực hiện đúng cách và kịp thời. Trẻ sẽ được chỉ định bổ sung sắt dưới dạng viên uống hoặc si rô. Trong trường hợp thiếu máu nghiêm trọng hơn, bác sĩ chuyên khoa có thể can thiệp bằng các biện pháp như truyền máu hoặc điều trị bằng các phương pháp khác.

Ðiều quan trọng là các bậc phụ huynh cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng của trẻ. Cần bổ sung các thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, gan, các loại đậu, rau xanh vào bữa ăn hằng ngày. Ðối với trẻ sơ sinh, mẹ nên duy trì nuôi con bằng sữa mẹ và cung cấp thực phẩm ăn dặm giàu sắt khi trẻ bắt đầu ăn dặm. Ngoài ra, phụ huynh cần đưa trẻ đi khám định kỳ và xét nghiệm máu để theo dõi mức độ thiếu máu, từ đó có thể phát hiện sớm các vấn đề của trẻ và có biện pháp can thiệp kịp thời.

Nhiễm trùng hô hấp (cảm lạnh, viêm họng, viêm phổi) do thay đổi thời tiết cũng là bệnh lý thường gặp ở trẻ nhỏ.

"Khi trẻ có bất kỳ biểu hiện thiếu máu, thiếu sắt, phụ huynh cần đưa trẻ tới cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn cụ thể. Tuyệt đối không tự ý cho trẻ uống thuốc bổ sung sắt và vitamin tổng hợp có chứa sắt khi chưa tham khảo ý kiến của bác sĩ", Bác sĩ CKI Nguyễn Việt Thanh khuyến cáo./.

Băng Thanh