ព្រះពុទ្ធអសាសនាថេរវាទ Khmer រួមចំណែកកសាងតម្លៃវប្បធម៌ដ៏ល្អផូរផង់ក្នុងជីវភាពរស់នៅរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer នៅ Cà Mau។

តាមរយៈការផ្លាស់ប្តូរនៃប្រវត្តិសាស្រ្ត សព្វថ្ងៃនេះ បងប្អូនជនរួមជាតិ Hoa ខេត្ត Cà Mau នៅតែជាសហគមន៍រួបរួមសាមគ្គីមួយ ដោយរក្សាបាននូវវប្បធម៌ប្រពៃណីរបស់ជាតិជាមួយនឹងគុណតម្លៃពិសេសៗ និងលក្ខណៈដ៏ឆ្នើមជាច្រើនទៀតដែរ។

ដែលធ្លាប់ជាចំណុចដ៏ភ្លឺស្វាងខាងប្រពៃណីចលនាវប្បធម៌ និងសិល្បៈនៃមណ្ឌលអប់រំ ជាពិសេសក្នុងការអភិរក្សអត្តសញ្ញាណជនជាតិ Khmer វង់ភ្លេងពិណពាទ្យរបស់សាលាវិទ្យាល័យជនជាតិអន្តេវាសិកខេត្ត Cà Mau សព្វថ្ងៃកំពុងប្រឈមមុខជាមួយករណីខ្វះអ្នកស្នងបន្ត ដោយសារជួបផលពិបាកខាងចំណាយថវិកា និងគ្រូបង្រៀន។

សត្វហង្ស ជាឈ្មោះដែលជនរួមជាតិ Khmer និយមហៅសម្រាប់សម្គាល់ឱ្យបក្សីមួយប្រភេទដែលមិនមាន នៅលើលោកនេះទៀត ប៉ុន្តែបែរជាមានយ៉ាងហូរហែក្នុងរឿងនិទានបុរាណ ជាពិសេសក្នុងស្ថាបត្យកម្មនៃព្រះពុទ្ធសាសនា Khmer។ តាំងពីយូរលង់ណាស់មកហើយ និម្មិតរូបសត្វហង្សតែងផ្សារភ្ជាប់ក្នុងជីវភាពជំនឿនិងសោភ័ណភាពសម្រេាប់បងប្អូន Khmer Nam Bộ និយាយរួម។ សម្តែងនូវក្តីសន្តោសប្រណី រវាងព្រះពុទ្ធសាសនាជាមួយព្រហ្មញសាសនាក្នុងសហគម Khmer។

នាបណ្តាថ្ងៃនៃពាក់កណ្តាលខែឧសភាដ៏មហស្ចារ្យ រួមជាមួយបរិយាកាសយ៉ាអឹកធឹកនៃការរំលឹកគុណ Bác Hồ ដែលជាបិតាជាតិ លោកអ៊ំបានលះបង់មួយឆាកជីវិតរបស់ខ្លួនដើម្បីឯករាជ្យ សេរីភាពនិងសុភមង្គលរបស់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ។ យោងតាមនោះ ក្រុមសិល្បៈ Khmer ខេត្តក៏បានចាត់តាំងកម្មវិធីសិល្បៈដ៏ពិសេសក្រោមប្រធានបទ “ខែឧសភានឹកអ៊ំ” ចេញទៅសម្តែង នៅតាមបណ្តាភូមិភាគក្នុងខេត្ត។

បុណ្យកំសាន្ត ដែលគេតែងនិយមឬហៅថាបុណ្យកំសាន្តស្រុក បុណ្យនេះត្រូវបានប្រព្រឹត្តិឡើងបន្ទាប់ក្រោយ បុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី ប្រហែលជាក្នុងអំឡុងចុងខែចែត្រ ឈានចូលដើមខែវិសាខ។ ទោះបីមិនមែនជាបុណ្យធំប្រចាំឆ្នាំក៏ដោយ តែបុណ្យកំសាន្តរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer ក៏មានតាំងពីយូលង់ណាស់មកហើយដែរ បុណ្យនេះក៏បានក្លាយជាលក្ខណៈវប្បធម៌ជំនឿផ្លូវចិត្តដ៏ល្អផូរផង់ដែលត្រូវបានបងប្អូន Khmer នាំគ្នាអភិរក្សរហូតមកទល់សព្វថ្ងៃ។

Cà Mau បច្ចុប្បន្នមានទាំងអស់២១ជនជាតិភាគតិច ដោយមានជាង១២ពាន់គ្រួសារ និងចំនួនប្រជាជនជាង៦០ពាន់នាក់ ក្នុងនោះដែលមានច្រើនជាងគេគឺជនរួមជាតិ Khmer មានជិត១០ពានប់គ្រួសារ និងចំនួនប្រជាជនជាង៤១នាក់។ ជាមួយប្រភពទុនរបស់មជ្ឈិមនិងភូមិភាគ រយៈពេលខាងកន្លង ខេត្តតែងយកចិត្តទុកដាក់វិនិយោគរាល់សម្ភារៈខាងវប្បធម៌សហគម ព្រមទាំងអនុវត្តយ៉ាងគ្រប់គ្រាន់រាល់បណ្តាគោលនយោបាយឧបត្ថម្ភ បង្កលក្ខណៈងាយស្រួលសម្រាប់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer អភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច អភិរក្សនិងពង្រីកប្រពៃណីវប្បធម៌។

បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer មានអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌យ៉ាងសម្បូរបែបដែលបានរក្សាទុកជាកេរដំណែលពីជំនាន់មួយទៅជំនាន់មួយតាមរយៈទម្រង់នៃសិល្បៈប្រពៃណី ក្នុងនោះមានទាំងរបាំប្រជាប្រិយផងដែរ។ នេះគឺជាកត្តាមួយដ៏សំខាន់សម្រាប់ក្នុងការអភិរក្ស និងពង្រីកអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ជនជាតិ។

កម្មវិធីសិល្បៈសម្រាប់បម្រើក្នុងថ្ងៃបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណី Khmer ឆ្នាំ២០២៥នេះ ក្រៅពីបរិយាកាសសប្បាយរីករាយទទួលឆ្នាំថ្មី ថែមទាំងឆ្លើយតបតម្រូវការខាងដោះដូរវប្បធម៌របស់បងប្អូនប្រជាជនទៀតផង។

ក្លឹបវប្បធម៌វត្តវង្សស្រង់ ក្របីឃ្លៀច (Cao Dân) ភូមិលេខ៧ ឃុំ Tân Lộc ស្រុក Thới Bình តាំងពីផ្តើមសកម្មភាពក៏បានបញ្ជាក់នូវសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនក្នុងការអភិរក្សនិងពង្រីកអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ប្រពៃណីរបស់ជនរួមជាតិ Khmer នៅភូមិភាគ។

កាលពីឆ្នាំ១៨៥២ ស្តេច Tự Đức បានចេញរាជក្រឹត្យ (Thành Hoàng Bổn Cảnh) ប្រគល់ជូនវិហារ Tân Lộc ស្ថិតនៅឃុំ Tân Lộc ស្រុក Thới Bình រួមជាមួយវិហារជាច្រើនដទៃទៀតនៅទូទាំងតំបន់ Nam Bộ។ ឆ្លងកាត់រយៈកាល១៧៣ឆ្នាំ បណ្តារាជក្រឹត្យទាំងនោះក៏ត្រូវបានគណៈកម្មការវិទាំងនេះអភិរក្សយ៉ាងមានការប្រុងប្រយ័ត្ន និងលើកតម្កើងនូវតម្លៃដ៏ល្អផូរផង់ក្នុងសហគម។

ល្បែងប្រជាប្រិយគឺជាទម្រង់សិល្បៈមួយផ្នែកដ៏ពិសេសដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងពីសម័យបុរាណ។ ម៉្លោះហើយត្រូវបានថែរក្សានិងអភិវឌ្ឍរហូតមកទល់សព្វថ្ងៃ។ ការចូលរួមល្បែងប្រជាប្រិយមិនត្រឹមជួយបន្ធូអារម្មណ៍ខាងផ្លូវចិត្តបន្ទាប់ពីម៉ោងធ្វើការនឿយហត់ប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងត្រូវបានគេចាត់ទុកជាទម្រង់អប់រំ ជំនួយឱ្យការលត់ដំចរឹត បង្កើតគោលគំនិតផ្តួចផ្តើម ច្នៃប្រតិដ្ឋនិងភាពរហ័សរហួនសម្រាប់មនុស្សគ្រប់គ្នាទៀតផង។

សំលៀកបំពាក់ប្រពៃណី គឺជានិមិត្តរូបរបស់ជាតិសាស្ត្រមួយៗ។ ប្រទេស Việt Nam មានសហគមន៍បណ្តាជនជាតិជាបងប្អូនចំនួន៥៤សញ្ជាតិ រាល់សញ្ជាតិននីមួយៗសុទ្ធតែមានសំលៀកបំពាក់ប្រណៃរៀងៗខ្លួន បង្កើតបានអត្តសញ្ញាណជាតិវប្បធម៌យ៉ាងសម្បូរបែបសម្រាប់ខាងវប្បធម៌ Việt Nam ទៀតផង។

របរច្នៃមកុដ និងរបាំងមុខក្នុងសហគមខ្មែរមានតាំងពីមុរាណមកម៉្លេះ។ ទោះបីជាមិនមានភាពសម្បូរដូចកាលសម័យដើម ប៉ុន្តែក៏មានគ្រួសារមួយចំនួនបានបន្តអភិរក្សរបរប្រពៃណីនេះជានិច្ច។

ក្នុងដំណើរការនៃការរស់នៅផ្សារភ្ជាប់ប្រកបដោយភាពសុខដុមរមនាជាមួយជនជាតិគិញ បងប្អូនជនជាតិភាគតិចនៅកាម៉ាវបាន ស្រូបយកនូវលក្ខណៈវប្បធម៌របស់ជនជាតិជាបងប្អូន ក្នុងនោះមានទំនៀមទទួលបុណ្យតេតផងដែរ។ បណ្តាថ្ងៃបុណ្យតេត ឈាន ចូលមកដល់ អ្នករាល់គ្នារួមទទួលបុណ្យតេតក្នុងបរិយាកាសសប្បាយរីករាយ និងប្រកបដោយសាមគ្គីភាព។

ដាក់បាត្រ គឺជាទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីពុទ្ធសាសនាថេរវាទខ្មែរ ដែលមានតាំងពីសម័យពុទ្ធកាល។ ព្រះពុទ្ធទ្រង់ បញ្ញាតិចំពោះព្រះសមណៈទាំងឡាយត្រូវចិញ្ចឹមអាត្មាពឹងលើខ្លួនឯង ដោយនិមន្តបិណ្ឌបាត្រតាមគ្រួសារនៃពុទ្ធបរិស័ទនីមួយៗ។ ទំនៀមនេះ ចាត់ទុកជាការតបស្នងគុណម្តាយតាំងពីពផ្ទៃរហូតចិញ្ចឹមដល់ធំដឹងក្តី។

ប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ ការអភិរក្ស និងពង្រីកនូវលក្ខណៈប្រពៃណីជាតិក៏ត្រូវបានបងប្អូនជនរួមជាតិខ្មែរយកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងពិសេសផងដែរ។ ក្នុងនោះក៏មានការចូលរួមយ៉ាងសកម្មរបស់យុវ័យជំនាន់ក្រោយ។

ក្រុមតន្រ្តីជាវង់ភ្លេងដែលមិនអាចខ្វះបានសម្រាប់ក្នុងព្រះសហគមន៍កាតូលិក ហើយកត្តាមួយដើម្បីពង្រីកទូលំទូលាយរបស់បូជាចារ្យក្នុងព្រះសហគមន៍កាតូលិក សម្រាប់បម្រើផ្នែងខាងតន្ត្រីដ៏ពិសិដ្ឋ។ ខុសពីបណ្តាសមាគម-សហជីព-ក្រុមផ្សេងដទៃទៀត ក្រុមចអ្នកម្រៀងមានតួនាទីពិសេសខ្លាំងណាស់ក្នុងជីវភាពរស់នៅ និងសកម្មភាពជំនឿរបស់ព្រះសហគមន៍កាតូលិក។

របាំឡកឆៃយុំា គឺជាប្រភេទសិល្បៈសកម្មភាពសហគមដ៏ល្អឯករបស់ជនរួមជាតិ Khmer។

វិហារបុរាណ Hải Nam មានប្រភពដើមមកពី Chiêu Ứng Từ នៃទីក្រុង Huế ខេត្តThừa Thiên Huế។ Chiêu Ứng Từ ដែលមានគោរពបូជាវិញ្ញាណក្ខន្ធវីរជន Hoa ដែលមានសញ្ជាត Hải Nam ចំនួន១០៨ ដែលត្រូវបានតែងតាំងដោយក្សត្រ Tự Đức នាឆ្នាំទី៤ (Tự Đức ឆ្នាំ១៩៥១)។ តាំងពីពេលនោះមក Chiêu Ứng Từ ត្រូវបានគេសាងសង់នៅយតាមកន្លែងជាច្រើនចាប់ពីទីក្រុង Huế, Khánh Hoà, Bình Thuận...រហូតដល់ Cà Mau។

ព្រឹកថ្ងៃទី១១ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥ វត្តសិរីមង្គល ជ្រុងខ្មែរ (Rạch Giồng) ឃុំ Hồ thị Kỷ ស្រុក Thới Bình ប្រារព្ធចាត់តាំងពិធីបុណ្យសម្ពោធឆ្លងសមិទ្ធផលមួយចំនួន មានដូចជា៖ កុដិ សាលារៀន និងរោងភត្ត ដើម្បីឆ្លើយតបតម្រូវការសកម្មភាពនៃសកម្មភាពសាសនាសម្រាប់ព្រះសង្ឃ និងពុទ្ធបរិស័ទនៅភូមិភាគ។

តាមទំនៀមទម្លាប់ជារៀងរាល់ឆ្នាំ នៅព្រឹកថ្ងៃ៩ ខែ១២ (ចន្ទគតិ) ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៨ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥។ នៅវិហារ Bà Thiên Hậu (សង្កាត់២ ក្រុងកាម៉ាវ) គណៈកម្មការនៃវិហារនេះ រួមទាំងអ្នកតំាណាងសមាគម និងចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យក៏បានរួមគ្នាប្រារព្ធពិធីរំលឹកគុណដល់ព្រះអាទីទេព។

បង្កើតរយៈកាល២០ឆ្នាំ ក្រុមសិល្បៈ Khmer ខេត្ត Cà Mau តែងខិតខំវិវឌ្ឍមិនឈប់ឈរ ដោយមានសិល្បករសិល្បការិនី និងតន្ត្រីករសរុបទាំងអស់ចំនួន៣៤រូប មានមានលក្ខណៈសម្បត្តិនិងទ្រឹស្តីនយោបាយយ៉ាងគ្រប់គ្រាន់ សមត្ថភាព និងឯកទេស ព្រមទាំងការសម្តែងយ៉ាងជំនាញ។

វត្តមុនីវង្សាបុប្ផារាម (ក្រុង Cà Mau) ទើបបានផ្តើមកសាងឧបដ្ឋានសាលាមួយខ្នងយ៉ាងស្កឹមស្កៃ។ នេះជាទីតាំងសម្រាប់ចាត់តាំងរាល់សកម្មភាពជំនឿសាសនារបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer។

ទិវាបុណ្យមហាសាមគ្គីទូទាំងជនជាតិ គឺដើម្បីវាយតម្លៃចំពោះដំណើរការក្នុងរយៈកាលមួយឆ្នាំរបស់កម្មាភិបាល និងងប្អូនប្រជាជននៅភូមិភាគ ព្រមទាំងពង្រីកនូវប្រវេណីនៃការប្រឡងប្រណាំងស្នេហាជាតិ ក្នុងនោះមានប្រពៃណីកសាងជីវភាពវប្បធម៌នៅតាមតំបន់ប្រជុំជនផងដែរ។

នេះជាពិធីកិច្ចតាមជំនឿសាសនា ក៏ប៉ុន្តែធាតុពិតជាពិធីកិច្ចដែលបងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer ប្រារព្ធឡើងដើម្បីតបស្នងគុណធម្មជាតិជាពិសេសមានព្រះគង្គា និងព្រះធរណីជាដើម។ ក្នុងគោលបំណងដើម្បីសូមឱ្យម្ចាស់ទឹក ម្ចាស់ដីលើកលែងទោសដល់ខ្លួនខ្លាចក្រែងបានប្រព្រឹត្តិខុសឆ្គងនូវហេតុណាមួយមិនសមគួរទៅលើលោក។

បុណ្យអកអំបុក- ប្រណាំងទូក-ងតំបន់វាលរាបទន្លេគឺវឡុងលើកទី៦ ឆ្នាំ២០២៤ដែលបានប្រព្រឹត្តិឡើងនៅខេត្ត Sóc Trăng គឺជាសកម្មភាពដ៏មានអត្ថន័យខ្លឹមសារដើម្បីលើកងម្កើងនូវលក្ខណៈវប្បធម៌ប្រពៃណីរបស់ជនរួមជាតិ Khmer។ ពិធីបុណ្យបានឆ្លើយតបតម្រូវការរស់នៅ វប្បធម៌ ស្មារតីរបស់បងប្អូនបណ្តាជនជាតិទូទាំងតំបន់វាលរាបទន្លេគីវឡុងនិយាយរួម និងខេត្ត Sóc Trăng និយាយដោយឡែក។ ផ្តើមពីនោះ ក៏រួមចំណែកផ្សព្វផ្សាយ ឧទ្ទេសនាមនូវបណ្តារូបភាពដ៏វិសេសវិសាលរបស់ជនរួមេជាតិខ្មែរដល់ភ្ញៀវទេសចរណ៍ទាំងក្នុងប្រទេស និងអន្តរជាតិផងដែរ។

សាលាបឋមសិក្សា Hồ Thị Kỷ B (ឃុំ Hồ Thị Kỷ ស្រុក Thới Bình) បច្ចុប្បន្នមានសិស្សចំនួន៣៣៤នាក់ ក្នុងនោះមាន១៤៦នាក់ជាសិស្ស Khmer (ស្រូបអត្រា៤៣%)។ តែក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះ សាលាក៏សម្រេចបានស្នាដៃយ៉ាងសកម្មនៅពិធីជប់លៀងមហោស្រពសិល្បៈគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ផងដែរ។